نمک ، سم سفید و خواص آن!

همه ما روزانه در انواع غذاها از نمک برای طعم‌دهی استفاده می‌کنیم و این پودر سفید رنگ، یکی از مهم‌ترین ادویه‌هایی است که در رده اول برای طعم‌دهی غذا به‌کار می‌رود. برخی از افراد نمک را یک ماده غذایی بسیار خطرناک می‌دانند و عقیده دارند باید مصرف آن را به حداقل رساند ویا بسیاری از افراد توصیه می‌کنند به جای نمک‌های تصفیه شده از انواع نمک دریا استفاده نمایید. در این مطلب از غفاری دایت می‌خواهیم درباره خواص نمک، مضرات نمک و بهترین نمک برای مصرف خانگی صحبت کنیم؛ با ما همراه باشید تا بدانیم نمک چیست، و نمک دریا بهتر است یا سنگ نمک؟!

 

نمک چیست و انواع نمک کدامند؟!

نمک مهم‌ترین ادویه برای تهیه غذاها است. در گذشته‌های دور از نمک برای نمک سود کردن مواد غذایی استفاده می‌شد که کمک می‌کرد مدت زمان نگهداری مواد غذایی افزایش یابد و غذاها از گندیدن حفظ می‌شدند‌. نمک یک ترکیب غیر معدنی و فاقد کربن و هیدروژن است. مهم‌ترین نمک، سدیم کلرید است که از یون مثبت سدیم و یون منفی کلر تشکیل می‌شود و برای مزه‌دار کردن مواد غذایی و همچنین امروزه نیز برای نمک‌سود کردن برخی از مواد خوراکی، از آن استفاده می‌کنند. نمک را برای مصرف خانگی به حالت پودری درمی‌آورند که این پودر از کریستال‌های نمک تشکیل شده است.

انواع نمک

در حقیقت ما یک نوع نمک خوراکی داریم که همان سدیم کلرید است؛ اما می‌توانیم نمک را از منابع مختلفی به دست آوریم که طبق گفته طب سنتی و حتی پزشکان مدرن، خواص این نمک‌ها و میزان آلودگی آ‌ن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. انواع نمک بر حسب منبع آن تصفیه شده، سنگ نمک و نمک دریا است.

نمک تصفیه شده همان نمکی است که می‌توان از بازار تهیه کرد و در واقع نوعی نمک صنعتی به حساب می‌آید؛ با این‌حال منبع آن نیز طبیعی بوده و تنها در فرایند تصفیه شدن و آلودگی‌زدایی قرار گرفته‌اند. در برخی از انواع نمک‌های تصفیه شده، ید اضافه وجود دارد که یکی از مواد معدنی مهم در تغذیه است که بدن قادر به تولید آن نیست و باید از مواد غذایی دریافت نماید‌. سنگ نمک نیز یک نوع نمک طبیعی است که همچون نمک دریا خواص زیادی برای بدن دارد. البته از سنگ نمک بیشتر به عنوان سنگ تزئینی استفاده می‌کنند و کمتر در مصارف خوراکی به کار می‌برند.

 

 

خواص نمک

نمک یکی از مواد ضروری در رژیم غذایی است و با وجود آن که مصرف بیش از حد آن می‌تواند برای سلامتی خطرناک باشد؛ اما مصرف آن در رژیم غذایی لازم است. افراد باید در روز پنج گرم نمک استفاده کنند که این بهترین میزان، طبق سفارش سازمان بهداشت جهانی است؛ اما در بسیاری از کشورها به‌خصوص کشور ما، مصرف نمک چندین برابر این مقدار بوده و اغلب ما حدود سه برابر آن را مصرف می‌کنیم. مهم‌ترین خواص نمک شامل موارد زیر است:

حفظ فشار خون: یکی از مهمترین موادی که سبب حفظ سطح الکترولیت در خون می‌شود، نمک است. نمک سبب می‌شود فشار خون حفظ گردد که به دلیل کمک به بازجذب آب از کلیه‌هاست که در نتیجه این باز جذب، بسیاری از مواد معدنی در بدن حفظ می‌شوند. بدون وجود نمک، خشکی بدن یا از کار افتادن کلیه‌ها و دستگاه گوارش اتفاق می‌افتد.

گرفتگی عضلات: برای عملکرد بهتر ماهیچه‌ها و به‌خصوص عضلات غیر ارادی، وجود نمک در کنار پتاسیم ضرورت زیادی دارد. ممکن است متوجه این موضوع شده باشید که در تابستان به دلیل تعریق زیاد ویا هنگام ورزش و حتی زمانی که افراد به دلیل اسهال و استفراغ، آب زیادی از دست می‌دهند؛ سطح الکترونیک خون آن‌ها به‌هم خورده دچار گرفتگی عضلات می‌شوند ویا احساس گزگز در دست و پای خود دارند. به همین دلیل لازم است به میزان کافی نمک در رژیم غذایی، به‌خصوص برای ورزشکاران، وجود داشته باشد.

مبارزه با عفونت ها: جالب است بدانید نه‌تنها نمک برای پیشگیری از گندیدگی مواد غذایی لازم است؛ بلکه در بافت‌های بدن نیز به پیشگیری و درمان عفونت کمک می‌کند. یکی از نقش‌های مهم نمک در بدن سلامت دندان‌ها و لثه‌ها است. در صورت بروز عفونت می‌توان با ماساژ دادن نمک بر روی لثه و دندان، نه‌تنها به استحکام آن‌ها کمک نمود؛ بلکه سبب خروج سریع‌تر عفونت شد. همچنین در طب سنتی برای درمان گلودرد از غرغره کردن آب نمک و حتی کشیدن آب نمک در بینی کمک می‌گیرند که به پاکسازی سینوس‌ها و برطرف نمودن گرفتگی بینی می‌انجامد.

این موارد تنها خواص نمک نیستند؛ اما می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین خواص نمک از آن‌ها نام برد. میزان مناسبی از نمک می‌تواند در بدن سبب تقویت سیستم ایمنی، پیشگیری از پوکی استخوان، تسهیل خواب، کمک به سلامت قلب، درمان پف چشم، کاهش استرس شود و به‌صورت موضعی برای لایه برداری پوست استفاده گردد.

 

 

عوارض نمک

در ارتباط با عوارض نمک همواره توصیه‌های زیادی شنیده‌ایم. افزایش فشارخون در درازمدت و به‌خصوص برای کسانی که زمینه ژنتیکی این بیماری را دارند، از عوارض مصرف بیش از حد نمک است. همچنین مصرف نمک به دلیل نگهداری آب در بافت، سبب ایجاد تورم می‌شود که این از نتایج سریع‌تر مصرف بیش از حد نمک محسوب می شود. به‌صورت کلی مصرف بالای نمک می‌تواند با ایجاد تاخیر در بازسازی بافتی، سبب ایجاد شرایط نامطلوب و امراض گوناگون در بدن شود، برای مثال افزایش احتمال ایجاد سرطان معده از بیماری‌هایی است که به دلیل مصرف بیش‌ از حد نمک ایجاد می‌شود. همچنین ایجاد پوکی استخوان ویا افزایش میل به خوراکی‌های شور از دیگر عوارض نمک است. با افزایش مصرف نمک، احساس تشنگی در افراد تشدید می‌شود که درنتیجه آن، مصرف آب و احتباس آن در بدن افزایش می‌یابد که همین موضوع سبب بروز بسیاری از بیماری‌ها می‌شود.

 

 

نمک دریا بهتر است یا سنگ نمک ؟!

همانطور که گفته شد برای مصرف خانگی می‌توان از انواع نمک استفاده کرد که منبع تهیه آن‌ها متفاوت است. در طب سنتی و به عقیده پزشکان مختلف نمک طبیعی بهترین نوع نمک است؛ در طب سنتی نیز همواره سنگ نمک را بهترین نمک برای مصرف خانگی می‌دانند. با این وجود امروزه بسیار می‌شنویم که می‌گویند نمک دریا، بهترین نمک برای مصرف خانگی است؛ اما نمی‌توان این موضوع را به‌طور کامل قبول کرد. نمک دریا میزانی ید و مواد معدنی دیگر را در خود دارد، اما باید به این نکته توجه نمود که این میزان از ید برای مصرف روزانه کافی نیست و همینطور این مسئله نیز اهمیت دارد که این نمک‌ها ممکن است حاوی آلودگی باشند و چنانچه دارای تاییدیه وزارت بهداشت باشند، از ارزش بیشتری برخوردار هستند. شاید بسیاری از افراد و طب سنتی نمک تصفیه شده یددار را بهترین نمک برای مصرف خانگی ندانند؛ اما این نمک می‌تواند میزان ید مورد نیاز بدن را تامین کند و می‌توانیم نسبت به سلامت آن مطمئن باشیم.

با این‌حال باید به نکاتی توجه کرد، برای مثال برای از بین نرفتن ید نمک، باید آن را در آخرین مرحله به غذا اضافه نمود ویا به مدت طولانی نمک را ذخیره نکرد. همانطور که گفتیم نمک نه‌تنها با احتباس آب، بلکه با افزایش میل به غذاهای شور و نمکی می‌تواند سبب ایجاد تورم و اضافه وزن شود. به همین دلیل یک مشاور تغذیه حرفه‌ای شما را از این نکات مطلع کرده و رژیم شما را پیگیری می‌کند تا بازدهی آن به حداکثر برسد. بهاره غفاری همان مشاور تغذیه حرفه‌ای است؛ برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع رژیم‌های اصولی بر روی غفاری دایت کلیک کنید و چنانچه با رژیم‌های بهاره غفاری آشنایی دارید، بر روی رژیم لاغری آنلاین کلیک نمایید.