درمان عفونت گلو در بزرگسالان (علت، علائم، روش‌های خانگی)

جالب است بدانید طبق آمار pmc ویروس ها عامل ۸۵ تا ۹۵ درصد از گلودرد و التهاب حلق (sore throat - pharyngitis) در بزرگسالان و کودکان بوده اند.

درمان عفونت گلو در بزرگسالان

درمان بر اساس علت اصلی انتخاب می شود. بنابراین ابتدا باید مشخص شود عفونت ویروسی، باکتریایی یا قارچی است.

۱- درمان عفونت های ویروسی

عفونت های ویروسی شایع ترین نوع هستند و معمولاً طی ۳ تا ۷ روز خودبه خود خوب می شوند.

درمان شامل کاهش علائم و حمایت از سیستم ایمنی است:

• مصرف مایعات گرم برای کاهش التهاب و جلوگیری از خشکی.
• غرغره آب نمک ولرم ۲ تا ۳ بار در روز برای کاهش سوزش و باکتری های دهان.
• مسکن ها مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای کنترل درد و تب.
• بخور گرم یا مرطوب کننده هوا برای نرم کردن گلو.
• مصرف عسل (در افراد بالای ۱ سال) برای آرام سازی گلو.
• استراحت کافی جهت تقویت سیستم ایمنی.

نکته: در عفونت ویروسی، استفاده از آنتی بیوتیک ضروری نیست و حتی می تواند مضر باشد.

۲- درمان عفونت های باکتریایی (استرپتوکوکی)

اگر تست پزشک نشان دهد عفونت باکتریایی است، درمان اصلی آنتی بیوتیک است:

• پنی سیلین
• آموکسی سیلین
• سفالکسین
• آزیترومایسین (برای افراد حساس به پنی سیلین)

مدت مصرف: معمولاً ۷ تا ۱۰ روز

تکمیل دوره دارو بسیار مهم است تا عفونت کامل درمان شود و خطراتی مانند تب روماتیسمی، عفونت گوش یا آبسه و التهاب و ورم لوزه ایجاد نشود.

برای بهبود سریع تر:

• مصرف مایعات گرم
• اجتناب از غذاهای تند
• استراحت صوتی

۳- درمان عفونت های قارچی (کاندیدیازیس)

این نوع عفونت معمولاً با مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک یا ضعف سیستم ایمنی ایجاد می شود. درمان شامل:

• داروهای ضد قارچ مانند فلوکونازول یا نیستاتین
• رعایت بهداشت دهان
• کاهش مصرف قندها (چون رشد قارچ را تشدید می کنند)
• مدت درمان اغلب ۷–۱۴ روز است.

۴- درمان گلودرد ناشی از آلرژی

در این موارد مشکل عفونت نیست، بلکه تحریک ناشی از واکنش ایمنی است.

درمان شامل:

• آنتی هیستامین ها
• شستشوی بینی با سرم نمکی
• پرهیز از محرک ها (گردوغبار، حیوانات خانگی، گرده گیاهان)

۵- درمان گلودرد ناشی از رفلاکس معده (GERD)

اگر علت گلودرد بازگشت اسید معده باشد، درمان باید روی کنترل رفلاکس معده متمرکز شود:

• پرهیز از غذاهای چرب، سرخ شده، تند یا ترش
• نخوردن غذا ۲–۳ ساعت قبل از خواب
• بالا نگه داشتن سر هنگام خواب
• داروهایی مانند آنتی اسید یا مهارکننده پمپ پروتون

۶- درمان گلودرد ناشی از خشکی هوا و آلودگی

در این موارد التهاب گلو به دلیل تحریک محیطی است:

• استفاده از دستگاه بخور سرد یا گرم
• نوشیدن آب کافی
• پرهیز از دود سیگار و آلودگی
• مرطوب نگه داشتن محیط اتاق مخصوصاً در زمستان

۷- درمان گلودرد ناشی از استفاده بیش از حد از صدا

برای این نوع التهاب، مهم ترین کار استراحت صوتی است:

• پرهیز از صحبت زیاد یا فریاد
• مصرف نوشیدنی های گرم
• استفاده از بخور برای مرطوب شدن گلو
• پرهیز از نجوا (چون فشار بیشتری به تارهای صوتی وارد می کند)

۸- درمان تحریکات شیمیایی یا شغلی

اگر گلودرد ناشی از مواد شیمیایی، اسپری ها، گردوغبار یا گازها باشد:

• استفاده از ماسک مناسب
• تهویه مناسب محیط کار
• محدود کردن تماس با مواد محرک
• مصرف مایعات و استراحت برای کاهش التهاب

5 درمان خانگی فوری عفونت گلو در بزرگسالان

۱- غرغره آب نمک ولرم

غرغره آب نمک یکی از مؤثرترین درمان های فوری برای کاهش درد و التهاب گلو است. نمک باعث ضدعفونی ناحیه و کاهش تورم می شود و آب ولرم با نرم کردن بافت ها، سوزش گلو را آرام می کند. انجام آن ۲ تا ۳ بار در روز بیشترین اثر را دارد.

۲- مصرف مایعات گرم

نوشیدنی های گرم مانند دمنوش آویشن، بابونه، زنجبیل و سوپ رقیق با افزایش رطوبت و جریان خون در گلو، التهاب را سریع کاهش می دهند. این مایعات همچنین موجب رقیق شدن ترشحات و کاهش احساس خراشیدگی می شوند.

۳- مصرف عسل

عسل خاصیت ضد التهابی و ضد باکتریایی طبیعی دارد و با ایجاد یک لایه آرام بخش روی گلو، سوزش و درد را سریع تسکین می دهد. استفاده از یک قاشق عسل، به ویژه قبل از خواب، به کاهش تحریک گلو کمک می کند.

۴- بخور گرم یا استنشاق بخار

بخور گرم باعث مرطوب شدن بافت های خشک شده گلو می شود و در مدت کوتاهی احساس خارش و سوزش را کم می کند. بخار همچنین به باز شدن راه های هوایی و کاهش تحریک ناشی از خشکی محیط کمک می کند.

۵- قرص های مکیدنی (لوژنز)

قرص های مکیدنی حاوی ترکیبات گیاهی یا ضدالتهاب هستند و با تحریک ترشح بزاق، گلو را مرطوب نگه می دارند. این رطوبت بیشتر باعث کاهش درد، خارش و خشکی گلو می شود و اثر تسکینی نسبی و سریع دارد.

نتیجه گیری

عفونت گلو در بزرگسالان عمدتاً منشأ ویروسی دارد و در این حالت، درمان های خانگی مانند مصرف مایعات گرم، غرغره آب نمک و استراحت، بهترین و کم عارضه ترین گزینه ها هستند.

اما در مواردی که نشانه هایی مانند تب بالا، درد ناگهانی و وجود لکه های سفید روی لوزه ها وجود دارد، احتمال عفونت باکتریایی مطرح می شود و مراجعه به پزشک برای انجام تست و در صورت لزوم، دریافت آنتی بیوتیک، ضروری است.

نکته مهم این است که مصرف بی مورد دارو، به ویژه آنتی بیوتیک، منجر به مقاومت دارویی می شود؛ موضوعی که طبق هشدار WHO به یکی از معضلات جدی سلامت عمومی در جهان تبدیل شده است.

بنابراین تشخیص صحیح نوع عفونت و انتخاب روش درمان مناسب، چه خانگی و چه دارویی، باید بر اساس اطلاعات علمی و نظر متخصص انجام شود، نه صرفاً بر پایه علائم ظاهری.

سوالات متداول

آیا مصرف مکرر آب لیمو التهاب گلو را بیشتر می کند؟

بله اگرچه ویتامین C مفید است اما اسیدیته بالای لیمو می تواند بافت ملتهب گلو را تحریک کرده و درد را افزایش دهد. استفاده متعادل و همراه با آب ولرم توصیه می شود.

آیا استفاده از اسپری بینی می تواند در درمان گلودرد مؤثر باشد؟

بله در صورتی که گلودرد ناشی از گرفتگی بینی و تنفس دهانی باشد، اسپری های سالین بینی کمک می کنند مسیر تنفس باز شود و خشکی گلو کاهش یابد.

آیا جویدن میخک یا هل برای تسکین فوری گلو مفید است؟

میخک و هل خاصیت ضدالتهابی ملایم دارند و جویدن یا مکیدن آن ها سوزش گلو را کاهش می دهد اما تنها برای تسکین کوتاه مدت مؤثرند.

آیا بهتر است هنگام گلودرد کمتر صحبت کنیم یا کاملاً سکوت کنیم؟

استراحت صوتی مهم است اما سکوت مطلق لازم نیست. کم حرفی و پرهیز از نجوا (که فشار بیشتری به تارهای صوتی وارد می کند) بهترین حالت است.

آیا خمیردندان های قوی می توانند گلودرد را بدتر کنند؟

خمیردندان های حاوی منتول یا مواد تحریک کننده ممکن است در زمان گلودرد احساس سوزش را تشدید کنند. استفاده از خمیردندان ملایم توصیه می شود.

آیا مصرف غذاهای سرد مثل بستنی به کاهش التهاب کمک می کند؟

برای برخی افراد بله. سرمای بستنی می تواند التهاب و درد را موقتاً کاهش دهد اما در برخی دیگر باعث تحریک بیشتر می شود. باید بر اساس تحمل فردی مصرف شود.

آیا نوشیدن قهوه هنگام گلودرد ضرر دارد؟

قهوه به دلیل خاصیت دهیدراته کننده می تواند خشکی گلو را بیشتر کند. اگر مصرف می شود، حتماً همراه با آب کافی باشد.

آیا استفاده از دستگاه بخور سرد برای درمان عفونت گلو در بزرگسالان بهتر است یا بخور گرم؟

هر دو مفیدند اما بخور سرد در فضاهای کوچک و برای استفاده طولانی مدت مناسب تر است. بخور گرم بیشتر برای تسکین فوری در مدت کوتاه اثر دارد.