آیا لاغری با دستگاه عوارض دارد؟

تکنولوژی های لاغری موضعی مانند کرایولیپولیز (سرمادهی)، رادیوفرکوئنسی (RF)، کویتیشن و HIFU گرچه غیرتهاجمی هستند اما می توانند عوارضی کوتاه مدت یا حتی در مواردی نادر، بلندمدت ایجاد کنند.

دستگاه های لاغری موضعی اگرچه کاملاً بی خطر نیستند اما در صورت استفاده صحیح و تحت نظر اپراتور باتجربه در یک مرکز معتبر، می توانند نسبتاً ایمن باشند. با این حال، این روش ها برای همه افراد مناسب نیستند و مشاوره پزشکی پیش از شروع ضروری است.

انواع دستگاه های لاغری و نحوه عملکرد آن ها

برای درک بهتر عوارض احتمالی، ابتدا باید با انواع دستگاه های لاغری آشنا شویم:

۱- دستگاه های غیرتهاجمی

این دستگاه ها بدون نفوذ به بافت یا استفاده از جراحی، باعث شکستن سلول های چربی یا تحریک عضلات می شوند:

• کویتیشن (Cavitation): با استفاده از امواج اولتراسوند، حباب هایی در بافت چربی ایجاد کرده و موجب تخریب سلول های چربی می شود.
• رادیوفرکانسی (RF): با تولید گرما، متابولیسم بافت ها را افزایش داده و موجب سفت شدن پوست و کاهش چربی می شود.
• کرایولیپولیز (CoolSculpting): با منجمد کردن سلول های چربی، باعث مرگ تدریجی آن ها می شود.
• الکتروعضله سازی (EMS): با ایجاد انقباضات عضلانی مکرر، فرم دهی و چربی سوزی را شبیه سازی می کند.

۲- دستگاه های تهاجمی یا نیمه تهاجمی

• لیپولیزر (Laser Lipolysis): نوعی لیپوساکشن با لیزر که چربی ها را ذوب می کند.
• هایفو (HIFU): امواج فراصوت با شدت بالا که برای شکستن چربی های عمقی به کار می رود.

عوارض احتمالی لاغری با دستگاه؛ واقعیت هایی که باید بدانید!

۱- سوختگی و التهاب های پوستی

در مقابل، کرایولیپولیز که با سرمای شدید سلول های چربی را فریز می کند، در برخی افراد باعث سوختگی سرمایی یا یخ زدگی پوست می شود که با درد، بی حسی یا زخم سطحی همراه است.

نکته: بیشتر سوختگی ها ناشی از انتخاب دستگاه بی کیفیت، تنظیم نادرست دما، یا اجرای فرآیند توسط افراد غیرمتخصص است.

۲- کبودی، تورم و حساسیت موضعی

پس از استفاده از برخی دستگاه ها، مانند کرایولیپولیز یا EMS، ناحیه تحت درمان ممکن است برای چند روز کبود، متورم یا حساس به لمس شود.

این عوارض معمولاً گذرا هستند اما در افراد دارای پوست حساس یا افرادی که داروهای رقیق کننده خون (مثل آسپرین) مصرف می کنند، شدت و طولانی مدت بودن آن ها گزارش شده است.

۳- بی حسی یا گزگز موقت ناحیه درمان

در برخی موارد، مخصوصاً بعد از کرایولیپولیز، بیماران بی حسی، سوزش یا گزگز در ناحیه تحت درمان احساس می کنند که معمولاً در عرض چند هفته برطرف می شود. این عارضه به دلیل تأثیر موقتی بر عصب های سطحی پوست ایجاد می شود.

توجه: در موارد نادر، این حالت می تواند چندین ماه باقی بماند، به خصوص در افرادی که سابقه نوروپاتی یا دیابت دارند.

۴- بروز نامنظمی یا ناهمواری در بافت چربی

اگر دستگاه های لاغری به صورت نامتقارن یا افراطی در یک ناحیه استفاده شوند، ممکن است موجب فرورفتگی یا نامنظمی در سطح پوست شوند.

این حالت زمانی رخ می دهد که سلول های چربی در یک بخش به طور کامل از بین رفته و در بخش دیگر باقی مانده باشند، در نتیجه پوست دچار حالت "موجی" یا ناهماهنگ می شود.

۵- پارادوکسیک هایپرپلازی چربی (Paradoxical Adipose Hyperplasia)

این عارضه نادر ولی جدی، معمولاً پس از کرایولیپولیز دیده می شود. در این حالت، به جای کاهش چربی، بدن به طور غیر عادی به آن واکنش نشان داده و چربی موضعی بیش از پیش رشد می کند.

علت دقیق این پدیده مشخص نیست اما ممکن است به واکنش غیر معمول بدن به سرمای شدید مرتبط باشد. درمان این وضعیت معمولاً نیازمند جراحی یا لیپوساکشن است.

۶- واکنش های آلرژیک یا التهابی

استفاده از ژل ها، پدها یا چسب های مخصوص بعضی دستگاه ها ممکن است در برخی افراد با حساسیت پوستی، خارش، کهیر یا التهاب همراه باشد. افرادی که پوست خشک یا حساس دارند، باید پیش از شروع درمان، تست حساسیت پوستی انجام دهند.

۷- تأثیر منفی بر دستگاه های پزشکی داخلی

افرادی که دارای پیس میکر، پمپ انسولین یا ایمپلنت های فلزی در بدن هستند، باید با احتیاط کامل از دستگاه های لاغری استفاده کنند، به ویژه در روش هایی که امواج الکترومغناطیسی یا جریان های الکتریکی به کار می رود. در صورت عدم رعایت، خطر اختلال در عملکرد این تجهیزات وجود دارد.

۸- درد و اسپاسم عضلانی

در روش EMS که با انقباضات الکتریکی عضلات کار می کند، برخی افراد به خصوص در جلسات اول دچار درد عضلانی، اسپاسم، یا احساس خستگی شدید عضله ای می شوند. این علائم معمولاً طبیعی اند اما در صورت تداوم، باید ارزیابی پزشکی صورت گیرد.

۹- عدم تأثیر یا بازگشت چربی

یکی از عوارض غیر جسمی اما مهم، احساس ناامیدی یا یأس در افرادی است که انتظار کاهش وزن چشمگیر یا دائمی دارند، در حالی که دستگاه های لاغری اغلب برای فرم دهی موضعی و نه کاهش وزن کلی بدن طراحی شده اند. در صورت عدم تغییر سبک زندگی، نتایج موقتی بوده و چربی ممکن است بازگردد.

۱۰- هزینه های اضافی و روانی

وقتی نتایج با انتظارات فرد هماهنگ نباشد، او ممکن است در دام درمان های مکرر و پرهزینه بیفتد. این موضوع می تواند هم به روان فرد آسیب بزند (اضطراب، اختلال بدریختی بدن) و هم به لحاظ مالی بار مضاعفی ایجاد کند.

مقایسه بین دستگاه ها: کدام یک کم خطرتر است؟

دستگاه	تکنولوژی	عوارض شایع	ریسک بالا؟
کرایولیپولیز	انجماد چربی	درد، بی‌حسی، قرمزی	متوسط
RF	گرما از طریق امواج رادیویی	سوختگی سطحی، گرما	پایین تا متوسط
کویتیشن	مواج اولتراسونیک	کبودی، حساسیت موضعی	پایین
HIFU	متمرکز سازی امواج فراصوت	درد عضلانی، تورم	متوسط

چه افرادی نباید از دستگاه های لاغری استفاده کنند؟

برخی افراد به دلایل پزشکی نباید از دستگاه های لاغری استفاده کنند یا باید با احتیاط زیاد این روش ها را انجام دهند:

• زنان باردار و شیرده: احتمال آسیب به جنین یا اختلال در شیردهی.
• بیماران قلبی یا دارای پیس میکر: خطر اختلال در عملکرد دستگاه های بدن.
• دیابتی های کنترل نشده: حساسیت بالاتر به سوختگی، زخم و بهبود دیرهنگام.
• افراد دارای بیماری پوستی یا عفونت موضعی: احتمال تشدید عارضه.
• افراد دارای ایمپلنت فلزی یا وسایل پزشکی داخل بدن: احتمال گرم شدن یا آسیب بافتی.
• مصرف کنندگان داروهای رقیق کننده خون: ریسک کبودی و خونریزی.
• افراد با چاقی شدید (BMI بالا): دستگاه ها اثربخش نیستند؛ درمان پزشکی پیشنهاد می شود.
• مبتلایان به صرع یا تشنج: احتمال تحریک سیستم عصبی.
• افراد دچار اختلال بدریخت انگاری بدن: امکان آسیب روانی و اعتیاد به درمان.
• نوجوانان در حال رشد: اختلال در رشد و تأثیر منفی روانی.

آیا لاغری با دستگاه تأثیر دائمی دارد؟

لاغری با دستگاه راه حل دائمی نیست! بلکه یک روش کمکی در کنار سبک زندگی سالم به شمار می رود. در روش هایی مثل کرایولیپولیز یا کویتیشن، بخشی از سلول های چربی واقعاً از بین می روند و بدن دیگر آن ها را بازتولید نمی کند.

بنابراین اگر فرد پس از درمان، رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم داشته باشد، نتایج می توانند پایدار و بلندمدت باشند.

اما در صورت برگشت به تغذیه ناسالم، کم تحرکی یا استرس مزمن، سلول های چربی باقی مانده می توانند بزرگ تر شوند و چربی در نواحی دیگر تجمع یابد.

همچنین دستگاه های لاغری بیشتر برای فرم دهی موضعی کاربرد دارند نه برای کاهش وزن عمومی بدن، بنابراین بدون مراقبت بعدی، احتمال بازگشت چربی یا کاهش اثربخشی وجود دارد.

سخن پایانی

دستگاه های لاغری ممکن است در برخی شرایط خاص با داروهای هورمونی تداخل ایجاد کنند؛ به ویژه امواج حرارتی مانند RF که می توانند بر عملکرد موضعی پوست در افرادی که تحت هورمون درمانی یا مصرف استروئید هستند، اثر بگذارند.

همچنین استفاده از این دستگاه ها برای افراد مبتلا به کم خونی شدید می تواند خطرناک باشد، چرا که کاهش ناگهانی چربی یا اختلال در گردش خون موضعی ممکن است منجر به ضعف، سرگیجه یا کاهش اکسیژن رسانی به بافت ها شود؛ پس بهتر است به درمان سریع کم خونی روی بیاورید!

بنابراین پیشنهاد می کنیم پیش از شروع هرگونه درمان لاغری با دستگاه، با پزشک یا مربی خود مشورت  کنید و علت سرگیجه و بی حالی خود را پیدا کنید.

سوالات متداول

آیا امکان آسیب به بافت لنفاوی در اثر لاغری با دستگاه وجود دارد؟

در صورت استفاده نادرست، بله. برخی دستگاه ها به ویژه در نواحی گردن، ران و زیر بغل، در صورت فشار یا امواج نامناسب ممکن است به غدد یا عروق لنفاوی آسیب بزنند و منجر به ورم بدن مزمن یا انسداد شوند.

آیا لاغری با دستگاه ممکن است تعادل مایعات بدن را بر هم بزند؟

دستگاه هایی که حرارت زیاد یا تعریق موضعی ایجاد می کنند ممکن است باعث از دست رفتن آب و الکترولیت ها شده و در افراد حساس موجب افت فشار، خستگی یا گرفتگی عضلات شوند.

آیا افراد دارای مشکلات تیروئید می توانند از دستگاه های لاغری استفاده کنند؟

در افراد دچار پرکاری یا کم کاری تیروئید، متابولیسم بدن دستخوش نوسان است و استفاده از دستگاه های حرارتی یا متابولیکی ممکن است باعث تحریک یا اختلال بیشتر در عملکرد غدد شود.

آیا امکان دارد چربی به نقاط دیگر بدن مهاجرت کند؟

نه به معنای واقعی مهاجرت اما در صورت کاهش چربی موضعی و عدم کنترل وزن، بدن ممکن است چربی را در نواحی دیگر مثل پشت، بازو یا ران ذخیره کند. این اتفاق ناشی از جبران متابولیک است.

آیا لاغری با دستگاه می تواند باعث اختلال در خواب شود؟

در برخی افراد، بله. به خصوص در کسانی که جلسات درمان را عصر یا شب انجام می دهند، تحریک متابولیکی و دمایی بدن ممکن است باعث بی خوابی یا تحریک سیستم عصبی سمپاتیک شود.

آیا لاغری با دستگاه ممکن است باعث تحریک بیش از حد سیستم ایمنی شود؟

در برخی موارد خاص، بله. دستگاه هایی که باعث مرگ سلول های چربی (آپپتوز) می شوند، ممکن است در بدن افراد حساس باعث واکنش التهابی خفیف یا فعال شدن بیش از حد ایمنی شوند؛ اگرچه این حالت نادر است.