بیماری پوستی گال، تشخیص و درمان آن

بیماری گال یکی از بیماری‌های شایع پوستی است که به دلیل قدرت سرایت بالا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این بیماری معمولا با علائمی چون خارش شدید همراه است و درمان آن نیز گاها سخت و طولانی است. همین موضوع باعث می‌شود تا سوالات فراوانی در این باره مطرح شود و افراد بسیاری دوست داشته باشند بدانند بیماری پوستی گال چیست؟ چه‌ علائمی دارد؟ چگونه تشخیص داده می‌شود؟ و همچنین برای درمان آن باید چه کرد؟

بیماری پوستی گال چیست؟

گال، که به نام جرب نیز شناخته می‌شود، یک بیماری پوستی بسیار مسری است که توسط کنه‌های ریزی به نام سارکوپتس اسکابی ایجاد می‌شود. این کنه‌ها که به سختی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده هستند، در لایه‌های بالایی پوست لانه گزینی کرده و باعث ایجاد خارش شدید، به ویژه در شب، می‌شوند.

بالا بودن قدرت انتقال این بیماری باعث شده است تا در علم پزشکی توجه ویژه‌ای به این بیماری شود و برای درمان آن راه‌ حل‌های بسیاری وجود داشته باشد. این کنه هشت پا در صورت عدم درمان می‌تواند به سرعت در بین افراد نزدیک مانند اعضای خانواده، همکلاسی‌ها و یا ساکنین یک مکان مشترک شیوع پیدا کند. خوشبختانه، گال با استفاده از داروهای ضد انگل موضعی یا خوراکی به راحتی قابل درمان است.

مطلب پیشنهادی: سبوم چیست؟ فوایدی که سبوم برای پوست دارد را در این مقاله بخوانید. 

علائم بیماری پوستی گال

بیماری گال با مجموعه‌ای از علائم خود را نشان می‌دهد که به پزشک و همچنین فرد بیمار در دسترسی به تشخیص سریع‌تر کمک می‌کند. از مهم‌ترین این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

خارش شدید

خارش، به ویژه در شب، یکی از بارزترین علائم گال است. این خارش به دلیل واکنش آلرژیک بدن به کنه‌ها و محصولات دفعی آنها ایجاد می‌شود. خارش شدید می‌تواند منجر به خراشیدن مداوم پوست شده و ضایعات ثانویه ایجاد کند.

 

بثورات پوستی

بثورات گال معمولاً به صورت برجستگی‌های کوچک، قرمز یا قهوه‌ای رنگ، تاول‌ها و یا خطوط نامنظم (تونل‌ها) روی پوست ظاهر می‌شوند. این ضایعات پوستی بیشتر در چین‌های پوستی مانند بین انگشتان دست و پا، مچ دست، آرنج، زیر بغل، دور کمر و ناحیه تناسلی دیده می‌شوند. در نوزادان و شیرخواران، بثورات ممکن است در کف دست‌ها، پاها و صورت نیز ظاهر شود.

 

تونل‌های زیر پوستی

کنه‌های گال برای جابجایی و تخم‌گذاری در زیر پوست تونل‌های ریزی ایجاد می‌کنند. این تونل‌ها به صورت خطوط یا برجستگی‌های ظریف و خاکستری رنگ روی پوست قابل مشاهده هستند.

مطلب پیشنهادی: نشانه های بیماری اگزما چیست؟

زخم

خراشیدن مداوم پوست می‌تواند منجر به زخم و ضایعات التهابی شود.

 

تورم غدد لنفاوی

در برخی موارد، غدد لنفاوی نزدیک به محل آلودگی ممکن است متورم و حساس شوند.

انواع بیماری پوستی گال

بیماری پوستی گال انواع مختلفی دارد که ممکن است در علائم و شدت بیماری با یکدیگر متفاوت باشند. از مهم‌ترین انواع گال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

گال معمولی

بیماری گال معمولی شایع‌ترین نوع گال است که با خارش شدید، به ویژه در شب، بثورات پوستی و تونل‌های زیر پوستی مشخص می‌شود. این ضایعات بیشتر در چین‌های پوستی مانند بین انگشتان دست و پا، مچ دست، آرنج، زیر بغل، دور کمر و ناحیه تناسلی دیده می‌شوند.

 

گال نروژی

گال نروژی شدیدتر از بیماری گال معمولی است و بیشتر در افراد با سیستم ایمنی ضعیف دیده می‌شود. در این نوع، افراد ممکن است تعداد زیادی از کنه‌ها و ضایعات پوستی ضخیم و پوسته‌پوسته داشته باشند. گال نروژی بسیار مسری است و به سرعت تکثیر می‌شود.

 

گال گره‌ای (ندولار)

این نوع بیماری گال معمولا مقاومت بیشتری نسبت به درمان دارد و در کودکان و افراد حساس بیشتر دیده می‌شود. آنچه که باعث تمایز این بیماری نسبت به سایر انواع گال می‌شود، وجود گره‌های پوستی قهوه‌ای تا مدت‌ها پس از درمان بر روی پوست است.

 

گال پوست سر

گال پوست سر همان گونه که از نامش نیز پیدا است در ناحیه سر مشاهده می‌شود و شبیه به پسوریازیس است. افراد مبتلا به این نوع گال ممکن است هیچ علائمی از خارش را در نواحی دیگر بدن تجربه نکنند‌.

 

تشخیص بیماری پوستی گال

تشخیص بیماری گال با معاینه دقیق پوست توسط پزشک انجام می‌شود. پزشک به دنبال علائمی مانند بثورات پوستی، لانه‌های کنه (برجستگی‌های ریز زیر پوست) و خراش‌های پوستی خواهد بود.

در برخی موارد، ممکن است برای تایید تشخیص، از آزمایش‌هایی مانند بیوپسی یا تست پوستی استفاده شود. در آزمایش تراش پوست، پزشک نمونه کوچکی از پوست را برداشته و آن را زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند تا کنه‌ها یا تخم‌های آنها را پیدا کند. در تست پوستی، مقدار کمی از آنتی‌ژن گال به زیر پوست تزریق می‌شود و در صورت وجود حساسیت، واکنش پوستی ایجاد می‌شود.

تشخیص زودهنگام گال برای درمان سریع و جلوگیری از شیوع بیماری به افراد دیگر ضروری است. اگر فکر می‌کنید به گال مبتلا شده‌اید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

مطلب پیشنهادی: نشانه های بیماری پسوریازیس و روش درمان آن چیست؟

بیماری گال در کودکان

بیماری گال در سنین پایین نیز می‌تواند مشاهده شود.‌ بررسی‌های علمی نشان داده است که میزان ابتلای کودکان به بیماری گال نسبت به بزرگسالان بیشتر است. کودکان به دلیل تماس نزدیک با یکدیگر در مهدکودک، مدرسه یا زمین بازی، بیشتر در معرض ابتلا به گال هستند. همچنین ممکن است این بیماری از طریق تماس با لباس‌ها یا ملافه‌های آلوده منتقل شود.

لازم است بدانید کودکان مبتلا به این عارضه نیز علائمی مشابه با بزرگسالان خواهند داشت.

 

راه‌های انتقال بیماری گال

انتقال بیماری گال معمولا از طریق تماس مستقیم با پوست فرد آلوده انجام می‌گیرد اما گاهی دیده می‌شود استفاده از وسایل بهداشتی چون لباس، ملافه، حوله و ... نیز موجب انتشار این کنه و ابتلا به این عارضه می‌شود. این موضوع بیشتر به دلیل سرعت انتشار و مسری بودن این بیماری است.

البته توجه داشته باشید که برخی از حیوانات، مانند سگ‌ها و خرگوش‌ها، می‌توانند میزبان کنه‌های سارکوپتس باشند که به انسان سرایت می‌کنند. با این حال، این نوع کنه‌ها به طور معمول نمی‌توانند برای مدت طولانی در انسان زنده بمانند و فقط ممکن است باعث ایجاد خارش و تحریک موقت پوست شوند.

افراد مستعد بیماری گال

یکی از مهم‌ترین سوالاتی که بسیار مطرح می‌شود این است که چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری گال هستند؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم افراد ساکن در مناطق شلوغ، کودکان و همچنین  کسانی که سیستم ایمنی ضعیف‌ترس دارند، در برابر عفونت با کنه‌های گال آسیب‌پذیرتر کند. این افراد شامل افراد مسن، افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت یا HIV و افراد تحت درمان با داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی می‌شوند.

 

خطرات بیماری گال

اگر چه بیماری گال یک بیماری خطرناک نیست اما عدم درمان به موقع آن می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای فرد به دنبال داشته باشد. از مهم‌ترین عوارض بیماری گال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

عفونت ثانویه

خاراندن مداوم پوست تحریک شده توسط کنه‌های گال، می‌تواند منجر به زخم‌های باز شود. این زخم‌ها می‌توانند دروازه‌ای برای ورود باکتری‌ها و ایجاد عفونت‌های ثانویه پوستی باشند. عفونت‌های باکتریایی می‌توانند روند بهبودی را به طور قابل توجهی کند کرده و در موارد شدید، نیاز به بستری شدن در بیمارستان و تجویز آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا وریدی را به همراه داشته باشند.

 

زخم‌های عمیق و چرکی

در برخی افراد، مانند نوزادان، کودکان خردسال، افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف و افراد مبتلا به بیماری‌های پوستی زمینه‌ای، گال می‌تواند شدیدتر باشد و خطرات جدی‌تری را به همراه داشته باشد. عفونت‌های پوستی شدید، ایجاد زخم‌های عمیق و تشکیل گلوله‌های چرکی در این گروه‌ها محتمل‌تر است.

 

اختلالات روانی

خارش مداوم و بی‌وقفه می‌تواند به شدت آزاردهنده باشد و تمرکز و فعالیت‌های روزانه فرد مبتلا را مختل کند. این امر می‌تواند منجر به ایجاد اضطراب، استرس و حتی افسردگی در فرد شود.

 

کاهش کیفیت خواب

خارش شدید، به خصوص در شب، می‌تواند خواب را مختل کند و منجر به خستگی، تحریک‌پذیری و مشکلات تمرکز در طول روز شود. کمبود خواب می‌تواند بر سلامت جسمی و روانی فرد مبتلا تأثیر منفی بگذارد و کیفیت زندگی او را به طور قابل توجهی کاهش دهد.

 

کنه گال در کدام نقاط بیشتر تجمع دارند؟

کنه گال تقریبا در تمامی نقاط بدن می‌توانند تجمع داشته باشند اما در نواحی که چین و چروک و چربی پوستی بیشتر است، متمرکزترند. زیر ناخن، نوک سینه، اندام‌های جنسی، اطراف کمر، بین انگشتان پا و دست، زیر اکسسوری‌هایی چون انگشتر، دستبند و گردنبند از مهم‌ترین نقاط تجمع گال محسوب می‌شوند. توجه به نظافت این نواحی می‌تواند یک راهکار موثر برای کاهش شانس ابتلا به این بیماری پوستی باشد.

 

درمان بیماری گال

درمان بیماری گال با استفاده از روغن‌ها و کرم‌های ضد باکتریایی، ضد قارچی و آنتی کنه انجام می‌گیرد. پزشک معمولا از فرد بیمار می‌خواهد بدن خود را به این محصولات بهداشتی آغشته کنند تا این کنه‌ها از بین بروند و شرایط برای درمان فراهم گردد.

کرم پرمترین، کرم گوگرد، کرم ایورمکتین (استرومکتول) و کرم‌های استروئیدی از بهترین داروها برای درمان بیماری گال هستند. ممکن است در کنار این داروها از آنتی‌بیوتیک‌ها و آنتی هیستامین‌ها برای کنترل خارش و کاهش عفونت استفاده شود.

برخی از ترکیبات و روغن‌های گیاهی همچون الوئه‌ورا، روغن درخت چای، اسطوخودوس، روغن پالماروزا، روغن گل پر خاصیت میخک و ‌... نیر به دلیل داشتن خاصیت ضدعفونی کننده می‌تواند در درمان این عارضه موثر باشند.

 

پیشگیری از بیماری گال

اگر قصد پیشگیری از ابتلا به بیماری گال را دارید، ضروری است به نکات زیر توجه داشته باشید:

 

• مهم‌ترین راه پیشگیری از گال، جلوگیری از تماس مستقیم با پوست فرد آلوده است. این تماس شامل دست دادن، در آغوش گرفتن، تماس پوست به پوست و حتی تماس با لباس‌ها یا ملافه‌های آلوده می‌شود. بنابراین اگر کسی در اطرافیان شما از این بیماری رنج می‌برد، سعی کنید تا حد امکان تا هنگام بهبودی با او تماس نداشته باشید.

 

• به بهداشت فردی خود اهمیت دهید. لباس‌ها، ملافه‌ها و حوله‌ها را به طور مرتب با آب گرم و شوینده قوی بشویید و به طور کامل خشک کنید. در طول هفته حداقل 3 بار حمام بروید و از به اشتراک گذاشتن حوله، لباس و سایر وسایل شخصی با دیگران خودداری کنید.

 

• اگر در اطرافیان شما کسی به این عارضه مبتلا شده است، مبلمان، فرش‌ها و سایر سطوحی را که ممکن است با فرد آلوده تماس داشته باشند، به طور کامل جاروبرقی بکشید و کیسه جاروبرقی را بلافاصله در کیسه زباله دربسته دور بیندازید.

 

• به تغذیه خود بسیار اهمیت دهید و سعی کنید با تنظیم یک رژیم غذایی سالم سیستم ایمنی بدن خود را در برابر این نوع کنه مقاوم کنید. استفاده از حبوبات، سبزیجات، میوه و گوشت می‌تواند نقش بسیاری در تقویت سیستم ایمنی ایفا کند.

مطلب پیشنهادی: بیماری ماکولار پوستی چیست و چه درمانی دارد؟

نتیجه‌گیری

در این مطلب به بررسی بیماری گال پرداختیم و اطلاعات لازم را در این باره بیان کردیم. رعایت بهداشت فردی یکی از مهم‌ترین راهکارها برای کنترل و جلوگیری از بروز این بیماری است. بنابراین ضروری است به بهداشت فردی خود بسیار توجه داشته باشید و تا حد امکان از تماس با افرادی که از این بیماری رنج می‌برند، خودداری کنید. در صورت مشاهده علائم بیماری گال مراجعه به متخصص پوست توصیه می‌شود.