تکرر ادرار چیست؟ چگونه درمان می‌شود؟

دفع ادرار یکی از راه‌های اصلی برای دفع مواد مضر و اضافی بدن است. چنانچه دفع ادرار بسیار بیشتر از حالت معمول باشد، گفته می‌شود که فرد به تکرر ادرار مبتلا است. تکرر ادرار می‌تواند در هر سن و با هر جنسیتی رخ دهد. این عارضه اگر به موقع درمان نشود می‌تواند خطرات بسیار زیادی را برای فرد به دنبال داشته باشد. سوالات بسیاری در مورد این عارضه مطرح می‌شود؟ و افراد بسیاری دوست دارند بدانند دلیل این مشکل چیست و چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟ در ادامه به بررسی تمامی سوالات می پردازیم.

تکرر ادرار چیست؟

 احساس نیاز به دفع کردن ادرار بیش از اندازه معمول را تکرر ادرار می‌گویند. به طور کلی، اگر در طول روز بیش از 8 بار یا در طول شب بیش از 2 بار به دستشویی می‌روید، ممکن است دچار تکرر ادرار باشید.

توجه داشته باشید که تکرر ادرار با بی‌اختیاری ادرار فرق دارد. در تکرر ادرار، فرد به طور مکرر احساس نیاز به دفع ادرار می‌کند، ولی می‌تواند ادرار خود را نگه دارد. اما در بی‌اختیاری ادرار، فرد کنترل مثانه خود را از دست می‌دهد و ادرار به طور غیرارادی دفع می‌شود.

شناخت علائم این عارضه و درمان سریع آن بسیار حائز اهمیت است.

مطلب پیشنهادی: نوشیدنی های دفع کننده سنگ کلیه

علائم تکرر ادرار

از مهم‌ترین علائم تکرر ادرار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

• تکرر ادرار در شبانه روز: فرد ممکن است چندین بار در طول روز نیاز به دفع داشته باشد و حتی چندین بار شب برای دفع ادرار از خواب بیدار شود.
• سوزش ادرار: احساس سوزش یا درد در هنگام دفع ادرار.
• درد شکم: درد در قسمت پایین شکم.
• خون در ادرار: وجود خون در ادرار.
• درد در هنگام ادرار: احساس درد یا ناراحتی در هنگام دفع ادرار.
• مشکل در شروع ادرار: فرد ممکن است در شروع ادرار مشکل داشته باشد یا جریان ادرار ضعیف باشد.
• قطع و وصل شدن ادرار: جریان ادرار ممکن است قطع و وصل شود.
• بی‌اختیاری ادرار: فرد ممکن است کنترل مثانه خود را از دست بدهد و ادرار به طور غیرارادی دفع شود.
• احساس فوریت در دفع ادرار: فرد ممکن است احساس کند که باید فوراً ادرار کند و به سختی می‌تواند ادرار خود را نگه دارد.

شایع ترین علل این عارضه کدامند؟

دلایل بسیاری وجود دارد که می‌تواند موجب تکرر ادرار شود. از مهم‌ترین این دلایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

• مصرف زیاد مایعات: اگر بیش از حد معمول مایعات بنوشید، به طور طبیعی نیاز به دفع ادرار بیشتر می‌شود.
• داروها: برخی داروها مانند دیورتیک‌ها (ادرارآورها)، داروهای ضد فشار خون، و برخی داروهای ضد افسردگی می‌توانند باعث تکرر ادرار شوند.
• عفونت‌های مجاری ادراری (UTIs): عفونت‌های مجاری ادراری، مثانه و مجرای ادرار را تحریک می‌کنند و باعث تکرر ادرار، سوزش ادرار و درد در هنگام ادرار می‌شوند.
• دیابت: دیابت کنترل نشده یکی از بیماری‌هایی است که می‌تواند باعث افزایش حجم ادرار و تکرر ادرار شود.
• مشکلات پروستات: در مردان، بزرگ شدن پروستات (BPH) می‌تواند به مثانه فشار وارد کند و باعث تکرر ادرار، مشکل در شروع ادرار و قطع و وصل شدن ادرار گردد.
• مثانه بیش فعال: مثانه بیش فعال یک بیماری عصبی است که باعث انقباضات غیرارادی مثانه می‌شود و تکرر ادرار، احساس فوریت در دفع ادرار و بی‌اختیاری ادرار را به دنبال دارد.
• بیماری‌های مختلف: اختلالات عصبی، آپنه خواب، سرطان مثانه، یبوست، سنگ کلیه می‌تواند موجب تشدید دفع ادرار گردد. همچنین افراد باردار و کسانی که از اضافه وزن رنج می‌برند نیز این عارضه را تجربه خواهند کرد.

نحوه تشخیص تکرر ادرار

برای تشخیص تکرر ادرار، پزشک علائم، سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی را بررسی می‌کند. سوالاتی مانند زمان شروع تکرر ادرار، تعداد دفعات دفع ادرار در روز و شب، احساس فوریت در دفع ادرار، علائم دیگر مانند سوزش ادرار یا درد شکم، سابقه بیماری‌های خاص و داروهای مصرفی پرسیده می‌شود.

معاینه فیزیکی شامل لمس شکم، بررسی اندام تناسلی و معاینه رکتوم است. سپس نیز آزمایشاتی مانند آزمایش ادرار، آزمایش خون، سونوگرافی و سیستوسکوپی برای بررسی عفونت، دیابت، مشکلات کلیوی، مثانه و پروستات انجام می‌شود. بسته به نتیجه آزمایش‌ها و معاینات بالینی تشخیص دقیق صورت می‌گیرد.

 

چه کسانی بیشتر در خطر ابتلا به تکرر ادرار هستند؟

 تکرر ادرار در برخی از افراد بسیار بیشتر از سایرین انجام می‌گیرد. از مهم‌ترین افرادی که در خطر ابتلا به تکرر ادرار هستند، می‌توان به بانوان، افرادی که داروهایی چون دیورتیک‌ها، داروهای ضد فشار خون و برخی داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنند، افراد مبتلا به دیابت، مشکلات کلیوی، مثانه بیش فعال، سنگ کلیه، آپنه خواب و اضطراب، زنان باردار، افراد مسن، کسانی که دارای اضافه وزن هستند و افرادی که الکل و دخانیات مصرف می‌کنند، بیشتر در خطر ابتلا به این عارضه قرار می‌گیرند.

 

درمان‌های پزشکی 

درمان تکرر ادرار بسته به دلیل پزشکی آن متفاوت است. به عبارتی می‌توان گفت پزشک تلاش می‌کند تا ابتدا دلایل ابتلا به این عارضه را بیابد و درمان کند. از مهم‌ترین گزینه‌های درمانی برای کنترل تکرر ادرار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

درمان‌های دارویی

برای درمان دارویی این عارضه از قرص‌هایی چون داریفناسین، اکسی بوتینین، تروسپیوم، دسموپرسین استات، ایمی پرامین و داریفناسین استفاده می‌شود.

 

انجام تمرینات تقویت کننده عضلات لگن

تقویت عضلات لگن می‌تواند تکرار ادرار را دفع کرده و بی‌اختیاری ادرار را از بین ببرد.

 

درمان طب سنتی

عسل، پونه کوهی، زنجبیل، دم نوش لیمو، بذر چمن و سیاه دانه می‌تواند به کنترل این عارضه کمک شایانی کند.

۷ روش درمان خانگی تکرر ادرار و راهکارهای پیشگیری 

با انجام یک سری اقدامات می‌توانید مانع از بروز تکرر ادرار شوید. از مهم‌ترین این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

۱- محدود کردن مصرف کافئین و الکل

کافئین و الکل می‌توانند مثانه را تحریک کرده و باعث تکرر ادرار شوند. سعی کنید مصرف قهوه، چای، نوشابه، شکلات و سایر مواد کافئین‌دار را محدود کنید. همچنین از مصرف الکل خودداری کنید یا آن را به حداقل برسانید.

 

۲- نوشیدن مایعات کافی

نوشیدن مایعات کافی به دفع سموم از بدن و حفظ سلامت کلی بدن کمک می‌کند. سعی کنید روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب بنوشید. توجه داشته باشید که نوشیدن بیش از حد مایعات نیز می‌تواند باعث تکرر ادرار شود.

 

۳- تخلیه کامل مثانه

هنگام ادرار کردن، سعی کنید مثانه خود را به طور کامل تخلیه کنید. باقی ماندن ادرار در مثانه می‌تواند باعث تحریک آن و تکرر ادرار شود.

 

۴- تمرینات کگل

تمرینات کگل به تقویت عضلات کف لگن کمک می‌کند. این عضلات در کنترل ادرار نقش دارند. انجام روزانه تمرینات کگل می‌تواند به پیشگیری از تکرر ادرار، به خصوص در زنان، کمک کند.

 

۵- حفظ وزن سالم

اضافه وزن می‌تواند فشار اضافی بر مثانه وارد کند و باعث تکرر ادرار شود. حفظ وزن سالم می‌تواند به کاهش این فشار و پیشگیری از تکرر ادرار کمک کند.

 

۶- مصرف غذاهای سالم

مصرف غذاهای سالم و سرشار از فیبر به حفظ سلامت دستگاه گوارش و مثانه کمک می‌کند. از مصرف غذاهای تند، اسیدی و چرب که می‌توانند مثانه را تحریک کنند، خودداری کنید.

لازم به ذکر است که سیگار و الکل از دیگر عوامل تحریک کننده مثانه هستند که می‌توانند موجب تکرر ادرار شوند.

 

۷- مدیریت استرس

استرس می‌تواند مثانه را تحریک کند و باعث تکرر ادرار شود. تکنیک های مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن و تنفس عمیق می تواند به کاهش استرس و پیشگیری از تکرر ادرار کمک کند.

آیا تکرر ادرار در دوران بارداری طبیعی است؟

بله، تکرر ادرار در دوران بارداری طبیعی است. رحم در حال رشد می تواند بر مثانه فشار وارد کند و باعث تکرر ادرار شود.

چگونه می‌توانم بفهمم که تکرر ادرار من به دلیل عفونت مجاری ادراری است؟ اگر تکرر ادرار شما با علائمی مانند درد یا سوزش در هنگام ادرار، تب یا لرز همراه است، ممکن است به عفونت مجاری ادراری (UTI) مبتلا باشید. برای تشخیص UTI، باید به پزشک مراجعه کنید و آزمایش ادرار انجام دهید.

 

چه زمانی برای درمان باید حتما به پزشک مراجعه کرد؟

 اگر دچار تکرر ادرار هستید، مهم است که برای تعیین علت آن به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند آزمایشاتی را برای بررسی علائم شما و تشخیص علت تکرر ادرار انجام دهد. بسته به علت، درمان‌های مختلفی برای تکرر ادرار وجود دارد. تکرر ادرار می تواند نشانه یک مشکل پزشکی باشد. اگر تکرر ادرار شما با علائم دیگری مانند درد، سوزش یا خون در ادرار، تب، یا بی اختیاری ادرار همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.

 

سخن پایانی

در این مطلب به بررسی تکرر ادرار پرداختیم و اطلاعات لازم را در این زمینه ارائه دادیم. همچنین گفتیم که چگونه می‌توان از بروز این عارضه جلوگیری کرد.

داشتن یک رژیم غذایی متعادل و استاندارد می‌تواند به سلامت جسم و روح شما کمک کرده و احتمال وقوع این عارضه را به طور قابل توجهی کاهش دهد. اگر تصور می‌کنید در خطر ابتلا به این عارضه هستید، مراجعه هر چه سریع‌تر به پزشک توصیه می‌شود تا راهکارهای درمانی لازم قبل از حاد شدن اوضاع بیماری انجام گیرد.