روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید چیست؟ + رژیم غذایی مناسب

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید، یکی از مهمترین اختلالات مفصلی که بسیاری از افراد در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یک بیماری التهابی مزمن که اغلب مفاصل به خصوص مفاصل کوچک دستان و پاها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید چیست؟ + رژیم غذایی مناسب

این بیماری، نه تنها تأثیری عمیق بر کیفیت زندگی افراد مبتلا دارد، بلکه می‌تواند عملکرد روزمره آنها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. علایم شایع شامل درد، تورم، صبحگاهی و سفتی مفاصل هستند که ممکن است تحت تأثیر فیزیکی و روانی فرد قرار گیرند.

در این مطلب از غفاری دایت، به بررسی علل و عوامل خطر، علائم و نشانه‌ها، تشخیص و درمان روماتوئید آرتریت، تأثیرات این بیماری مفصلی بر روتین فرد و راهکارهایی برای مدیریت و کاهش عوارض آن خواهیم پرداخت. در انتها هم نقش رژیم غذایی و تغذیه مناسب در پیشگیری از خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را بررسی کرده و خواهیم گفت که برای درمان روماتیسم مفصلی چی بخوریم و از چه غذاهایی باید پرهیز نماییم.

روماتیسم مفصلی چیست

روماتیسم مفصلی چیست و چگونه به وجود می‌آید؟

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (به انگلیسی: rheumatoid arthritis) یک بیماری التهابی مزمن است که اغلب، مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به طور نادرست به مفاصل حمله کرده و باعث التهاب و آسیب به یک مفصل یا تعدادی از بافت‌های مفصلی می‌شود.

این بیماری یک بیماری خودایمنی محسوب می شود. در بیماری‌های خودایمنی، سیستم ایمنی به بافت‌های خود حمله می‌کند. بیماری روماتیسم مفصلی موجب التهاب، درد و تورم مفاصل بدن می‌شود. التهاب باعث می‌شود که مفاصل دردناک، داغ و متورم شوند و حرکت آن محدود شود.

خشکی مفاصل در هنگام صبح نیز در این بیماری رایج است. این بیماری معمولا مزمن بوده و اگر بدون درمان رها شود در دراز مدت  التهاب ناشی از روماتیسم مفصلی می‌تواند به مفاصل آسیب برساند و موجب تخریب مفصل شود.

دقیقاً علت ایجاد روماتوئید آرتریت هنوز به طور کامل مشخص نشده است. اما برخی از عوامل احتمالی در ایجاد این بیماری نقش دارند که در ادامه مطلب به آنها خواهیم پرداخت.

عوامل ایجاد روماتیسم مفصلی

روماتوئید آرتریت یک بیماری پیچیده است که علل و عوامل خطر متعددی دارد. برخی از دلایل شایع ابتلا به روماتیسم مفصلی عبارتند از:

  • عوامل ژنتیکی: وجود سابقه خانوادگی مبتلا به روماتوئید آرتریت می‌تواند یک عامل خطر مهم در ابتلا به این بیماری باشد. وراثت ژنتیکی می‌تواند در افزایش احتمال ابتلا به بیماری تأثیرگذار باشد.
  • سن: روماتوئید آرتریت معمولاً در سنین بالغی آغاز می‌شود، اما ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد. بالاترین شیوع بیماری در گروه سنی 40 تا 60 سال است.
  • جنسیت: زنان در مقایسه با مردان، بیشتر در معرض خطر ابتلا به روماتوئید آرتریت هستند. نسبت زن به مرد در این بیماری تقریباً 3 به 1 است.
  • عوامل محیطی: برخی عوامل محیطی نیز می‌توانند در ایجاد روماتوئید آرتریت نقش داشته باشند. مثلاً عفونت‌های باکتریایی و ویروسی مانند عفونت هلیکوباکترپیلوری، ویروس اپشتاین-بار، و عفونت‌های تنفسی می‌توانند به روماتوئید آرتریت مرتبط باشند.
  • عوامل استرسی و روانی: استرس مزمن و فشارهای روانی می‌توانند ریسک ابتلا به روماتوئید آرتریت را افزایش دهند یا در تشدید علائم بیماری نقش داشته باشند.
  • سیگار کشیدن: سابقه سیگاری نیز به عنوان یک عامل خطر مرتبط با روماتوئید آرتریت شناخته شده است. سیگاری مبودن ی‌تواند احتمال ابتلا و شدت بیماری را افزایش دهد.
  • عوامل دیگر: عواملی مانند چاقی، نژاد (مثل بیشتر بودن در نژاد آفریقایی و آمریکایی لاتین)، کمبود ویتامین D، رژیم غذایی، عدم فعالیت بدنی منظم و مشکلات دستگاه ایمنی بدن می‌توانند نیز در افزایش خطر ابتلا به روماتوئید آرتریت نقش داشته باشند.

درک این عوامل خطر می‌تواند به ما در پیشگیری، تشخیص و مدیریت بهتر روماتوئید آرتریت کمک کند. باید توجه داشت که این فهرست کامل نیست و سایر عوامل نیز ممکن است در ایجاد این بیماری نقش داشته باشند.

علائم و روشهای درمان روماتیسم مفصلی

مهم‌ترین علائم ابتلا به روماتیسم مفصلی

مهم‌ترین علائم ابتلا به روماتوئید آرتریت شامل موارد زیر می‌شود:

  • درد در مفصل: درد مفاصل به‌ویژه هنگام صبح یا بعد از استراحت، یکی از علائم اصلی روماتوئید آرتریت است. این درد معمولاً به صورت سمتی و همزمان در چندین مفصل احساس می‌شود.
  • التهاب، تب و قرمزی مفصل: مفاصل آلوده به روماتوئید آرتریت متورم و ملتهب می‌شوند. این التهاب می‌تواند باعث درد، سفتی و کاهش قدرت حرکت مفصل شود.
  • سختی مفصل به‌ویژه هنگام صبح: سختی مفصل و محدودیت حرکت مفاصل، به خصوص در ابتدای روز، یکی از علائم شایع در روماتوئید آرتریت است. این سفتی معمولاً پس از مدتی از آغاز فعالیت‌های روزانه کاهش می‌یابد.
  • خستگی و بی‌حالی: افراد مبتلا به روماتوئید آرتریت ممکن است احساس خستگی، بی‌حالی، کمبود انرژی و کاهش عملکرد داشته باشند.
  • افزایش دمای بدن: در برخی موارد، بیماران مبتلا به روماتوئید آرتریت می‌توانند دمای بالای بدن یا تب را تجربه کنند.

البته علائم دیگری مانند تعرق، کاهش وزن، کم اشتهایی، درد قفسه سینه و خشکی چشم‌ها در نتیجه التهاب، ضعف عمومی، سفتی و درد در مناطق دیگر از بدن (نه محدود به مفاصل) و نشانه‌های التهابی در انگشتان (مانند متورم شدن نوک انگشتان و مفاصل کوچک دست و پا) نیز ممکن است ظاهر شوند.

تشخیص و درمان روماتوئید آرتریت

تشخیص روماتوئید آرتریت بر اساس تاریخچه بالینی بیمار، معاینه فیزیکی و آزمایشات تشخیصی انجام می‌شود. برخی از آزمایشات معمول شامل آزمایشات خون مثل آزمایش ESR (نرخ سرعت رسوب گلبول‌های قرمز)، CRP ( پروتئین C-واکنش‌گرا) و آنتی‌بادی‌های روماتوئید (RF) است. همچنین، برخی از آزمایشات تصویربرداری مانند آندوسکوپی (بررسی داخل مفاصل با استفاده از دستگاه ویژه) و سونوگرافی مفاصل نیز ممکن است برای تشخیص و بررسی تغییرات مفصلی مورد استفاده قرار بگیرد.

درمان روماتوئید آرتریت معمولاً شامل 3 جنبه درمانی است:

  1. درمان دارویی
  2. درمان غیردارویی
  3. عمل جراحی

 درمان دارویی ممکن است شامل مسکن‌ها، ضد روماتیسمی یا آنتی‌روماتیسمی‌ها (مانند متوترکسات، سولفاسالازین)، آنتی‌التهابی‌ها یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و استروئیدها و داروهای مهارکننده سیستم ایمنی (مانند داروهای ضدروماتوئید) باشد. برخی بیماران با تشدید علائم ممکن است به کورتیکواستروئیدها (مانند پردنیزون) نیز نیاز داشته باشند.

علاوه بر درمان دارویی، درمان غیردارویی نیز می‌تواند مفید باشد. فیزیوتراپی و تمرینات منظم مفاصل، استراحت مناسب، کمک‌های ارتوپدی، تغییرات در رژیم غذایی (مثلاً مصرف غذاهای ضدالتهاب مانند ماهی چرب، روغن آووکادو) و کنترل وزن از جمله روش‌های غیردارویی درمان روماتوئید آرتریت هستند.

عمل جراحی ممکن است در برخی موارد از روش‌های درمانی برای روماتوئید آرتریت توصیه شود. هدف از عمل جراحی، کاهش درد، بهبود عملکرد مفاصل و کنترل التهاب است. یکی از روش‌های جراحی مورد استفاده برای روماتوئید آرتریت، جراحی تعویض مفصل است. در این روش، مفصل آسیب دیده با مفصل مصنوعی یا پروتز جایگزین می‌شود. این عمل جراحی می‌تواند به بهبود درد و سفتی مفصل، افزایش حرکت مفاصل و بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کند.

علاوه بر جراحی تعویض مفصل، در برخی موارد دیگر نیز می‌توان از روش‌های جراحی مانند سایر جراحی‌های مفصلی، آرتروسکوپی و استفاده از فناوری های پیشرفته مانند لیزر و روباتیک در درمان روماتوئید آرتریت استفاده کرد.

8 راهکار مؤثر برای مدیریت و کاهش عوارض روماتوئید آرتریت

برای مدیریت و کاهش عوارض روماتوئید آرتریت، می‌توانید از درمان‌های طبیعی روماتیسم مفصلی استفاده کنید. این درمان ها عبارتند از:

  1. انجام تمرینات مفاصل و فیزیوتراپی به منظور افزایش انعطاف پذیری، قدرت و حرکت و کاهش درد مفاصل می‌تواند مفید باشد. همچنین، استفاده از تکنیک‌های آب درمانی مانند استحمام گرم و سرد نیز به تسکین درد و التهاب کمک می‌کند.
  2. استفاده از کمپرس های آب گرم و سرد در مناطق دردناک مفاصل می‌تواند در کاهش درد و التهاب مفاصل موثر باشد.
  3. به بدن خود استراحت کافی بدهید و در فعالیت‌های روزانه خود از تغییرات وقفه‌ای استفاده کنید تا از خستگی و تشدید عوارض جلوگیری کنید.
  4. استفاده از روش‌های آرامش بخش مانند ماساژ، تنفس عمیق و تمرینات روان‌شناختی می‌توانند به کاهش استرس، افزایش آرامش و بهبود خلق و خو افراد مبتلا کمک کنند.
  5. استفاده از کمک‌های ارتوپدی مانند قرقره، مهره، مچ بندها و انواع ارتوزها به تثبیت مفاصل و کاهش درد و سفتی کمک می‌کند.
  6. تغییرات در رژیم غذایی و مصرف غذاهای سالم و غنی از مواد مغذی مانند میوه‌ها، سبزیجات، ماهی چرب و غذاهای ضدالتهاب می‌تواند به بهبود علائم روماتوئید آرتریت کمک کند. همچنین، بهبود رژیم غذایی با کم کردن مصرف مواد غذایی پرچرب و شیرینی نیز تاثیر مثبتی در کاهش التهاب دارد.
  7. برخی مکمل‌های غذایی می‌توانند به مدیریت و کاهش عوارض روماتوئید آرتریت کمک کنند. مانند مکمل‌های حاوی اسیدهای چرب امگا-۳، ویتامین D و...
  8. برخی گیاهان دارای خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش می‌باشند که ممکن است در کاهش التهاب و درد مفاصل موثر باشند. برخی از گیاهانی که به عنوان درمان گیاهی در روماتوئید آرتریت مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل زنجبیل، جوشانده پوست درخت بید، دارچین، دم کرده چای سبز، زردچوبه، سیر، فلفل سیاه، چای بابونه و اوکالیپتوس می‌شوند.

نکته: قبل از استفاده از هرگونه درمان گیاهی، بهتر است با پزشک خود در مورد عوارض و تداخل با داروهای دیگر مشورت کنید.

 رژیم  غذایی مناسب آرتریت روماتوئید

رژیم غذایی برای روماتیسم مفصلی

نقش رژیم غذایی و تغذیه مناسب در پیشگیری از خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) و کنترل و جلوگیری از تشدید بیماری انکار ناپذیر است. ممکن است غذای رژیمی نتواند درمان قطعی برای این بیماری مفصلی مزمن باشد اما انتخاب های مناسب غذایی می تواند با کنترل التهاب موجود در بدن، تأمین مواد مغذی مورد نیاز و حفظ وزن، به سلامت شما کمک کند.

 کنترل وزن در این بیماری نقش کلیدی دارد. زیرا اضافه وزن به مفاصل دردناک فشار می آورد و باعث می شود برخی از داروهای آرتریت روماتوئید موثر واقع نشود. علاوه بر این، توده ی چربی در بدن پروتئین هایی به نام سیتوکین تولید می کند که التهاب را تقویت می کنند.

مطالعات نشان می دهد که یک رژیم لاغری و رژیم غذایی مدیترانه ای دارای مقدار زیادی میوه و سبزیجات، غلات کامل و چربی های سالم انتخاب خوبی برای افراد مبتلا به RA است.

چه غذاهایی برای روماتیسم خوب است؟ غذاهای مفید برای درمان روماتیسم مفصلی

برای تقویت سیستم ایمنی بدن بهترین روش استفاده از غذاهای سالم و تازه سبزیجات، میوه‌جات و نوشیدن آب فراوان البته نه خیلی سرد و تحرک بیشتر در فضای باز برای استفاده از نور خورشید و صد البته خواب کافی است. برخی از غذاهایی که می توانید برای جلوگیری از خطر ابتلا یا کنترل تشدید بیماری روماتیسم مفصلی مصرف کنید، عبارتند از:

ماهی چرب

ماهی قزل آلا، ماهی تن، ساردین، ​​شاه ماهی و سایر ماهی های آب سرد غنی از اسیدهای چرب امگا 3 هستند که می توانند به کنترل التهاب کمک کنند. بدن شما به تعادل سالم اسیدهای چرب امگا 3 و امگا 6 نیاز دارد. محققان دریافتند که نسبت بیشتر امگا 6 به امگا 3 با افزایش بیماریهای التهابی مزمن مانند RA ارتباط دارد. بنابراین تغذیه ما در این بیماری باید به گونه ای باشد که با کاهش امگا 6 که در گوشت ها، روغن های خاص و غذاهای سرخ شده و فرآوری شده وجود دارد و افزایش امگا 3 همراه باشد.

میوه ها و سبزیجات

میوه ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان هستند که به تثبیت و کاهش رادیکال های آزاد بدن که عامل التهاب سلولی هستند، کمک می کند. آنها همچنین دارای ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن و پلی فنول ها هستند که همه آنها ممکن است به کاهش پروتئین واکنش پذیر C (CRP)  که نشانگر التهاب است کمک کنند.

برای حفظ سلامتی در سطح عالی، هر روز انواع مختلفی از میوه های تازه یا یخ زده را بخورید اما مراقب قند موجود در سبزیجات هم باشید. سعی کنید تنوع سبزیجات را در برنامه روزانه خود داشته باشید تا بیشترین مواد مغذی را دریافت کنید. روزانه دو فنجان میوه و دو و نیم تا سه فنجان سبزیجات را در نظر بگیرید.

غلات کامل

جو دوسر، گندم کامل، برنج قهوه ای و سایر غلات کامل می تواند موجب کاهش خطر امکان ابتلا به بیماری قلبی شود که این مسئله با کاهش وزن و تناسب اندام، افراد مبتلا به RA یاری رسانی می کند. غلات کامل از نظر مواد مغذی و فیبر بهتر از غلات تصفیه شده هستند. به علاوه، بسیاری از محصولات دارای غلات تصفیه شده حاوی موادی نظیر قندهای اضافه شده و چربی های اشباع شده هستند که مفید نیستند. حتما برچسب های روی موادغذایی را بخوانید و نان ها، غلات و سایر محصولاتی را انتخاب کنید که یک غلات کامل را به عنوان ماده اصلی در خود داشته باشند.

برای درمان روماتیسم مفصلی چی بخوریم

نخود و لوبیا

حبوبات منبع خوبی از پروتئین هستند که برای سلامت ماهیچه مهم است و افراد مبتلا به RA  مستعد از دست دادن عضلات هستند. علاوه بر این، نخود و لوبیا عملا فاقد چربی هستند و حاوی آنتی اکسیدان بوده و غنی از اسید فولیک، منیزیم، آهن، روی و پتاسیم که همگی به دلیل مزایای حفاظتی از قلب و سیستم ایمنی بدن، مناسب برای بیماری کنترل آرتریت روماتوئید شناخته می شوند. لوبیای سیاه و قرمز و نخود چشم سیاه نیز گزینه های خوبی هستند.

آجیل

 آجیل ها پر از چربی اشباع نشده و سالم هستند که به دلیل خواص محافظتی قلب و مواد مغذی، عناصری مهم شناخته می شوند. پسته، فندق و بادام را امتحان کنید. هر 3 برای افراد مبتلا به RA مفید است زیرا سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 هستند. بذر کتان یکی دیگر از منابع خوب گیاهی امگا 3 است. اما در خوردن آجیل زیاده روی نکنید. چون کالری بالایی داشته و می تواند موجب اضافه وزن شده که مضر برای مبتلایان روماتیسم مفصلی است.

روغن زیتون

 به جای روغن و چربی های دیگر از روغن زیتون استفاده کنید. این ماده علاوه بر چربی اشباع نشده سالم، حاوی ترکیبی به نام اولئوکانتال است که التهاب را کاهش می دهد و مانند ایبوپروفن در کاهش درد عمل می کند. اما در مصرف روغن زیتون نیز تعادل را رعایت کنید. زیرا روغن زیتون هم مانند تمام روغن ها،  دارای چربی است که می تواند منجر به افزایش وزن شود.

غذاهای مفید برای افراد مبتلا به روماتیسم

غذاهای مضر برای روماتیسم

در برخی موارد، مصرف برخی غذاها به عنوان مواد غذایی مضر برای آرتریت روماتوئید شناخته شده و می‌تواند عوارض روماتیسم مفصلی را تشدید کند. غذاهای ممنوعه در روماتیسم جزو این 4 دسته ماده غذایی قرار می گیرند و بیماران روماتیسمی باید از آنها پرهیز کنند:

  1. مصرف غذاهای پرپروتئین حیوانی مثل مقادیر زیادی گوشت قرمز چرب، مرغ، تخم‌مرغ و محصولات لبنی با چربی بالا می‌تواند به تولید عوارض التهابی در بدن منجر شود و ممکن است عوارض روماتیسم مفصلی را تشدید کند.
  2. مصرف مقادیر زیادی شکر و محصولات شیرین مانند شکلات، بیسکوییت، کیک و نان‌های شیرین می‌تواند التهاب را تشدید کند.
  3. غذاهای پرسدیم و مصرف غذاهای نمک‌دار، ترش و تند مانند ترشی‌ها، سس‌ها، مکمل‌های غذایی حاوی نمک زیاد، غذاهای فرآوری شده و تنقلات می‌تواند التهاب را تحریک کند.
  4. مصرف غذاهای فرآوری شده مانند فرنچ‌ها، آب‌نبات‌ها، شوریجات، نمک‌دارها و غذاهای آماده می‌تواند به تولید عوارض التهابی در بدن کمک کند.

روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) و رژیم غذایی مناسب

همان طور که متوجه شدید، روماتیسم مفصلی یک بیماری التهابی است که موجب درد، تورم و سفتی مفاصل می‌شود. تغییرات در رژیم غذایی می‌تواند نقش مهمی در بهبود و مدیریت این بیماری داشته باشد.پ

رژیم غذایی سالم و متعادل، با تمرکز بر مصرف مواد غذایی ضدالتهابی و پر از عناصر غذایی مورد نیاز بدن، می‌تواند به کاهش التهاب و عوارض روماتیسم مفصلی کمک کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، ماهی چرب (مانند ماهی سالمون و تون ماهی)، مغزها و بذرها (مانند گردو و کره تخم‌مرغ)، غلات کامل، ماست و محصولات لبنی کم چرب، به عنوان بخشی از رژیم غذایی مفید در روماتیسم مفصلی محسوب می‌شوند.

علاوه بر این، از مصرف غذاهای غنی از چربی‌های اشباع و ترانس، غذاهای شیرین و غذاهای پرنمک بهتر است پرهیز کنید، زیرا مصرف آن‌ها می‌تواند التهاب را تشدید کند.

با این حال، هر فرد ممکن است به طور متفاوت به رژیم غذایی واکنش نشان دهد. بنابراین، مهم است که با مشاوره پزشک یا متخصص تغذیه خود، یک رژیم غذایی مناسب و شخصی‌سازی شده برای بهبود روماتیسم مفصلی خود تنظیم کنید.

رژیم‌های بهاره غفاری به شما اجازه می‌دهند که تناسب اندام و سلامتی را در کنار یکدیگر داشته باشید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این رژیم‌ها بر روی غفاری دایت و برای دریافت رژیم ‌اختصاصی خود، بر روی رژیم آنلاین من کلیک نمایید.

سوالات متداول

آرتریت روماتوئید چیست؟

آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی مزمن است که مفاصل را تحت تأثیر قرار می‌دهد و منجر به درد، تورم و سفتی مفاصل می‌شود. این بیماری اغلب مفصل های دست و پا را درگیر می‌کند.

 علل ابتلا به آرتریت روماتوئید چیست؟

دقیقاً علت ابتلا به آرتریت روماتوئید مشخص نیست. اما فرضیه‌ها نشان می‌دهند که عوامل ژنتیکی، محیطی و سیستم ایمنی باعث بروز این بیماری می‌شوند.

چه عواملی می‌توانند خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش دهند؟

تاریخچه خانوادگی بیماری، سن بالا، جنسیت زن، سابقه سیگار کشیدن، عفونت‌های مجاری تنفسی و موقعیت‌های تنش زا می‌توانند عواملی باشند که خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را افزایش می‌دهند.

 آیا آرتریت روماتوئید درمان‌پذیر است؟

آرتریت روماتوئید ممکن است با درمان‌های مختلف کنترل شود. اما این بیماری تا کنون به‌طور کامل قابل درمان نیست و هدف اصلی درمان آن کنترل علائم، کاهش التهاب و پیشگیری از تخریب مفاصل است.

آیا برنج برای روماتیسم، خوب است؟

كاهش مصرف برنج در كنترل علائم بالينی آرتريت روماتوئيد موثر است.

چه میوه ای برای روماتیسم خوبه؟

میوه‌هایی مانند توت‌فرنگی، آناناس، تمشک و آلوئه‌ورا برای روماتیسم مفصلی مفید هستند.

هنگام عود بیماری چه کار کنم؟

مصرف منظم داروها طبق دستور پزشک، انجام ورزش‌های سبک، قرار دادن چیزهای گرم بر روی مفصل، استفاده از کمپرس سرد مانند گذاشتن یخ و همچنین خواهش کردن از اطرافیان برای حمایت و کمک در هنگام عود بیماری روماتیسم مفصلی توصیه می‌شود.

آیا گرمیجات برای روماتیسم خوب است؟ چند نمونه نام ببرید.

گرمیجات برای روماتیسم مفصلی می‌توانند مفید باشند. برخی از گرمیجات معروف شامل زنجبیل، فلفل قرمز، فلفل سیاه و زیره است.

آیا بادمجان برای روماتیسم ضرر دارد؟

خیر برخی مواد غذایی مثل تره فرنگی، کدو حلوایی، بادمجان،کدو، هویج، انواع کلم‌ها و... حاوی خواص آنتی اکسیدانی بالایی هستند که برای مقابله با روماتیسم لازم و ضروری هستند. بادمجان هم برای روماتیسم مفصلی عموماً مشکلی ایجاد نمی‌کند.


دیدگاه کاربران
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
3 از 5 (92 نظر)

با افزودن دیدگاه خود ما را همراهی کرده و نظر خود را با دیگران به اشتراک بگذارید

افزودن دیدگاه