مقالات پزشکی

مزایا و معایب مصرف قهوه
تاریخ انتشار: ۱۲ خرداد ۱۳۹۹
مزایا و معایب مصرف قهوه
پودر قهوه، از دانه لوبیایی شکل گیاهانی با همین نام تولید میشود. نوشیدنی تهیه شده از پودر قهوه، دومین نوشیدنی رایج دنیا بعد از آب محسوب میشود که البته در کشورهای غربی طرفداران بیشتری دارد و در آسیا و همچنین کشور ما نوشیدنی معمول روزانه مردم محسوب نمیگردد. اگر چه دانه قهوه فارغ از نوع گونه و محل تولید گیاه آن، دارای ترکیبات تقریباً یکسانی میباشد، اما مقادیر این ترکیبات در انواع مختلف قهوه متفاوت است. در هر صورت قهوه نیز مانند هر ماده خوراکی دیگری مزایا و معایبی دارد که مرتبط با ترکیبات تشکیل دهنده آن میباشد.
ترکیبات آنتی اکسیدانی قهوه
قهوه غنی از ترکیباتی با خاصیت آنتی اکسیدانی است. این ترکیبات تا حد زیادی از تشکیل ترکیبات آسیب زننده و سلولهای سرطانی جلوگیری میکند. برخی از این ترکیبات آنتی اکسیدانی دارای خاصیت اسیدی هستند. بیشتر طعم و بوی خاص قهوه ناشی از این مواد اسیدی است. این اسیدها عامل رفلاکس یا سوزش سر دل بعد از مصرف زیاد یا مکرر قهوه میباشند. برخی از این اسیدها در فرآیند برشته کردن دانههای قهوه، در حرارت بالا از بین میروند، به همین دلیل تأثیرات اسیدی آنها کاهش مییابد. بنابراین هرچه قهوه بیشتر برشته شود، اسید کمتر و در مقابل طعم و رنگ بیشتری خواهد داشت.
کافئین موجود در قهوه
مشهورترین ماده در قهوه کافئین است. کافئین نیز از دسته ترکیبات آنتی اکسیدانی محسوب میشود که خواص ویژه خود را دارد. در هر فنجان قهوه، تقریباً 100-75 میلیگرم کافئین وجود دارد. در مطالعات انجام شده، سطح مجاز مصرف قهوه برای افراد عادی و زنان غیر باردار یا شیرده، کمتر از 200 میلیگرم در روز توصیه شده است که تقریباً معادل 2 فنجان قهوه خواهد بود.
فواید مصرف قهوه
کافئین یک تحریک کننده دستگاه عصبی محسوب میشود و پس از جذب از دستگاه گوارش به سرعت هوشیاری، تمرکز و در نهایت عملکرد جسمی را افزایش میدهد. کافئین موجب احساس شادی و سرخوشی میشود و در مقابله با افسردگی مؤثر است. اثر کافئین را در تسکین دردهای میگرنی مورد تأیید است. اثر مصرف طولانی مدت کافئین را در پیشگیری از بیماریهایی مانند سکته مغزی، آلزایمر و پارکینسون تأیید نمودهاند.کافئین در بهبود مشکلات تنفسی ناشی از آسم مؤثر است. تأثیرات مثبتی از کافئین بر روی سطح قند خون افراد دیابتی مشاهده شده است.
عوارض نوشیدن زیاد قهوه
در کنار این فواید چشمگیر، معایبی نیز در مصرف قهوه و به خصوص مصرف بیش از حد آن دیده میشود. اثر کافئین را در ایجاد بی خوابی و افزایش اضطراب در افراد حساس نشان دادهاند. در واقع ایجاد چنین اثراتی به ژنتیک فرد مرتبط است. کافئین به طور کوتاه مدت اما ناگهانی فشار خون را افزایش میدهد. همچنین حالت مدر داشته و همراهی این دو اثر با هم موجب افزایش میزان تولید ادرار میشود. مصرف بیش از حد این ماده میتواند ضربان قلب افراد را افزایش دهد. بنابراین مصرف آن در زمان استرس و اضطراب و در افراد مبتلا به بیماریهای قلبی توصیه نمیشود. در برخی مطالعات افراد روز بعد از مصرف زیاد قهوه یا کافئین دچار احساس خستگی شدید شدند. صرف زیاد کافئین در روز موجب از دست دادن پروتئینها و بافت عضلانی بدن میشود.
چگونه قهوه را به برنامه غذایی روزانه اضافه کنیم؟
اگر به طور معمول عادت به مصرف قهوه ندارید و مایلید این نوشیدنی را در برنامه روزانه خود بگنجانید، با مقادیر کم آن شروع کنید تا از ایجاد عوارض آن پیشگیری گردد. همچنین زنان باردار و شیرده بهتر است در مورد مصرف قهوه در دوران بارداری و شیردهی با پزشک و یا کارشناس تغذیه مشورت کنند.