همین حالا از آسیب به کبد پیشگیری کن!
تاریخ : 1401/06/15
همین حالا از آسیب به کبد پیشگیری کن!
کبد یکی از مهم‌ترین ارگان‌های بدن است؛ زیرا چندین عملکرد را به عهده دارد که هیچ عضو دیگری نمی‌تواند جایگزین آن شود و به همین دلیل یکی از اندام‌های حیاتی محسوب می‌گردد. برای مثال پاکسازی بدن از سموم و متابولیت‌های موجود در خون، کمک به هضم غذا، ذخیره کردن گلوکز، تولید برخی هورمون‌ها و... از مهم‌ترین عملکردهای کبد هستند. در صورتی‌که به بیماری کبد چرب دچار شویم، این بیماری ممکن است به مرور پیشرفت کند و حتی به سیروز کبدی ویا سرطان کبد بیانجامد. به همین دلیل مهم است که پیش از پیشرفت آسیب به کبد از آن‌ها آگاه شده و مانع از پیشرفت آسیب به کبد شویم به همین دلیل است که نحوه تشخیص کبد چرب اهمیت زیادی دارد. برخی از علائم ظاهری بیماری های کبدی ممکن است به سادگی ارتباط خشکی دهان و کبد چرب باشد و گاهی ممکن است به بزرگ شدن کبد بیانجامد. در غفاری دایت با علائم از کار افتادن کبد آشنا شویم.
نخستین علائم آسیب به کبد
علائم کبد چرب در هر فرد متفاوت باشد و همچنین بستگی به میزان پیشرفت بیماری دارد. گاهی انقدر کم هستند که فرد به پزشک مراجعه نمی‌کند و به همین دلیل درمان آن و پیشگیری از آسیب به کبد در مقیاس گسترده، دشوار می‌شود. مهم‌ترین علائم ظاهری بیماری های کبدی، شامل موارد زیر است:
علائم گوارشی
ابتلا به سیروز کبدی ویا سایر بیماری های کبدی، می‌تواند در ایجاد علائم گوارشی نقش داشته باشد. یکی از علائم از کار افتادن کبد، احساس حالت تهوع و استفراغ است که هیچ زمینه و دلیل مشخصی ندارد. برای مثال سرگیجه، مسمومیت غذایی، بارداری، اضطراب و... رخ نداده است. افرادی که به پزشک مراجعه می‌کنند و از وجود نارسایی کبدی مطلع هستند؛ در اغلب مواقع احساس حالت تهوع دارند که می‌توان آن را به دلیل تجمع سموم در خون دانست.
یکی دیگر از علائم گوارشی، مربوط به بیماری‌های کبدی، سوءهاضمه و مشکلات گوارشی همچون اسهال است؛ زیرا یکی از وظایف مهم کبد، تولید صفرا بوده که به هضم غذا و جذب آن در روده کمک می‌نماید. در نتیجه بیماری کبدی می‌تواند به دلیل عدم تولید صفرا سبب بروز بیماری‌های دیگری همچون سنگ کیسه صفرا، یبوست، سندروم روده تحریک‌پذیر و... شود. چنانچه آسیب زیاد باشد، می‌تواند دلیل درد شکمی و درد معده شود و همچنین بزرگ شدن کبد باشد.
در صورت افزایش آسیب به کبد و بروز نارسایی کبد، ممکن است فرد دچار آسیت یا احتباس مایع درون حفره شکمی شود که یکی از مهم‌ترین علائم سیروز کبدی است. همچنین احساس درد، گرفتگی و التهاب در شکم نیز به دلیل آسیب به کبد ایجاد می‌شود.
تورم و ادم
یکی از علائم ظاهری بیماری های کبدی، احتباس مایعات در بدن است که در اغلب موارد در مچ پا و پا خود را بروز می‌دهد؛ زیرا آسیب به کبد منجر به بهم خوردن تعادل مواد شیمیایی تنظیم کننده مایعات می‌شود. البته تورم ممکن است به دلیل فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی ویا مشکل سیستم لنفاوی به وجود بیاید؛ بنابراین نی‌توان آن را یک علامت تخصصی دانست.
ادرار تیره رنگ
به دلیل افزایش سطح بیلی روبین در خون ممکن است ادرار رنگ تیره داشته باشد که یکی از علائم از کار افتادن کبد است. بنابراین چنانچه تیرگی ادرار به دلیل کم‌آبی نبوده و به دلیل مصرف مکمل‌های ویتامین B، مصرف آنتی‌بیوتیک، کمبود آنزیم، عفونت ادراری و مشکل کلیوی نیست؛ ممکن است به دلیل آسیب به کبد باشد و نیازمند بررسی توسط پزشکی است.
خستگی و ضعف
همانطور که گفته شد یکی از عملکردهای کبد، تجزیه گلوکز است که سبب تولید انرژی می‌شود. همچنین کبد به پاکسازی سموم از خون کمک می‌نماید و به همین دلیل چنانچه آسیب به کبد وارد شود، بدن در انجام این دو مکانیزم به مشکل برخورد کرده و در نتیجه دچار ضعف و خستگی خواهد شد که می‌تواند یک نحوه تشخیص کبد چرب در افراد باشد.
از بین رفتن اشتها
یکی از وظایف کبد، تولید صفرا و درنتیجه تاثیر در تجزیه چربی‌ها است. به همین دلیل در صورت بروز بیماری‌های کبدی همچون هپاتیت و نارسایی کبد، افراد نمی‌توانند غذا را به درستی هضم کرده و در نتیجه دچار کاهش اشتها و کاهش وزن می‌شوند و در کنار آن احساس ضعف و خستگی دارند. همراه شدن هر یک از این نشانه‌ها با نشانه‌هایی که پیشتر ذکر شد، نشان‌دهنده آسیب به کبد است و باید تحت نظر پزشک قرار گیرد.
خارش و حساسیت پوست
یکی از علائم سیروز کبدی، خارش پوست است؛ همچنین پوسته پوسته شدن ویا حساسیت زیاد در صورت نیز می‌تواند از سایر علائم پوستی در بیماری کبد چرب باشد. حتی ممکن است پوست به راحتی کبود شود. اغلب درمان‌هایی که به‌صورت موضعی روی پوست انجام می‌شوند، همچون مرطوب کردن آن، سبب کاهش علائم ظاهری بیماری‌های کبدی می‌شوند؛ اما آسیب به کبد از بین نمی‌رپد و این آسیب باید درمان شود.
زردی پوست و چشم
بیلی روبین یک ماده رنگی زرد در خون است که سلول‌های قرمز آن را از خون جمع‌آوری کرده و در کبد تجزیه می‌شود؛ در نتیجه چنانچه فردی به انواع بیماری کبدی دچار شود، این بیلی روبین از خون خارج نشده و سبب زردی پوست، زردی چشم، زبان، ناخن یا نوک انگشتان می‌شود. همچنین ممکن است به دلیل بیماری در کیسه صفرا یا لوزالمعده باشد؛ بنابراین باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
عوامل بروز آسیب کبد
مصرف الکل یکی از عوامل مهم در بروز سیروز کبدی است؛ به همین دلیل دسته‌ای از انواع بیماری کبدی را با نام کبد چرب الکلی می‌شناسند. با این وجود عوامل دیگری نیز می‌توانند سبب بروز بیماری کبدی شوند که شامل موارد زیر است:
- عفونت کبد و بروز انواع هپاتیت، یعنی هپاتیت A، B ویا C
- بیماری‌های خودایمنی همچون کلانژیت صفراوی اولیه
- افزایش چربی در کبد و بروز بیماری کبد چرب غیرالکلی
- مصرف بسیاری از داروها همچون آنتی‌بیوتیک و استامینوفن
- برخی بیماری‌های ژنتیکی همچون بیماری ویلسون
- برخورد و در معرض قرارگیری با مواد شیمیایی صنعتی
- سرطان کبد ویا متاستاز سایر سرطان‌ها به کبد
درمان بیماری کبد
راه های تقویت کبد
به‌صورت کلی پیش‌گرفتن سبک زندگی سالم، یعنی رژیم غذایی سالم و داشتن تحرک کافی، نه‌تنها به کاهش وزن بلکه به پیشگیری و درمان بیماری‌های کبدی کمک می‌کند. از راهکارهای زیر نیز می‌توانید برای تقویت کبد و پیشگیری از آسیب به کبد استفاده کنید:
- ترک کردن سیگار و قطع مصرف الکل
- کنترل سطح قند خون در صورت ابتلا به دیابت
- محدود کردن مصرف پروتئین حیوانی و نمک
- نوشیدن دو تا سه فنجان چای سبز در روز
- تنظیم سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید خون
- گرفتن رژیم کبد چرب در صورت چاقی
- انجام ورزش به‌صورت روزانه
- مصرف پروبیوتیک‌ها با کیفیت بالا
- مصرف غذاهای حاوی ویتامین C
- پیشگیری از یبوست
- استفاده از غذاهایی همچون سیر، زردچوبه، گردو، گریپ فروت، ریشه چغندر، سیب، کلم بروکلی، آووکادو و لیمو برای پاکسازی کبد
- ممانعت از مصرف غذاهای فرآوری شده، لبنیات، شکر و محصولات تصفیه شده شکر
بنابراین چنانچه هنوز غذای رژیمی خود را اصولی نکرده‌اید و اضافه وزن دارید؛ همین حالا با کلیک بر روی رژیم آنلاین من، رژیم مناسب خود را دریافت کنید و از گزینه دریافت ورزش، برای تغییر سبک زندگی خود استفاده نمایید. برای کسب اطلاعات بیشتر با کلیک بر روی غفاری دایت به سایت اصلی وارد شوید.