تاریخ : 1401/06/10

سندرم ژیلبرت؛ علائم، رژیم غذایی، علل، تشخیص و درمان های خانگی

سندرم ژیلبرت یک بیماری ژنتیکی ارثی کبدی است که در آن مقدار رنگدانه بیلی روبین (Bilirubin) در خون فرد در سطح بالایی قرار می گیرد. زیرا کبد آنزیم های لازم برای شکستن بیلی روبین را ندارد؛ در نتیجه بیلی روبین اضافه وارد خون می شود و این مسئله می تواند موجب زردی پوست و چشم شود. سندروم ژیلبرت، یک بیماری خوشنام و بی خطر محسوب می شود و بیماران نیازی به درمان خاص ندارند. انتخاب یک سبک زندگی صحیح با رژیم غذایی و تغذیه سالم و ورزش مستمر می تواند به درمان علائم این بیماری کمک زیادی کند. تصور می شود که در ایالات متحده (آمریکا) بین 3 تا 7 درصد افراد مبتلا به سندرم ژیلبرت هستند اما اکثر آنها نمی دانند که به این سندرم مبتلا هستند. در این مقاله به بررسی علل، تشخیص، علائم، غذای رژیمی و درمان های خانگی این سندروم پرداخته می شود.

سندرم ژیلبرت؛ علل، تشخیص، علائم، رژیم غذایی و درمان های خانگی

علل

ژن این بیماری از والدین به فرد منتقل می شود و فرد مبتلا، با سندرم ژیلبرت متولد می شود. این ژن باعث افزایش سطح بیلی روبین در خون می شود.

تشخیص

با آزمایش خون می توان میزان بیلی روبین بیش از حد معمول را تشخیص داد. افراد مبتلا به سندرم ژیلبرت معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل بیست سالگی تشخیص داده می شوند. در این بیماری آزمایش ژنتیک معمولاً لازم نیست.

علائم سندروم ژیلبرت

بسیاری از افراد مبتلا به سندرم ژیلبرت هیچ علائمی ندارند. حدود 30 درصد از آنها از طریق آزمایشات معمول متوجه می شوند که به طور تصادفی به آن مبتلا شده اند. بیلی روبین وقتی بدنه ی گلبول های قرمز خون را تجزیه می کند، ساخته می شود. در سندرم ژیلبرت، به دلیل ناهنجاری ژنتیکی ارثی، کبد بیلی روبین را به طور موثر پردازش نمی کند و این باعث جمع شدن آن در بدن می شود.

اگر فردی بیش از حد بیلی روبین داشته باشد، دچار یرقان و زردی ای در سفیدی چشم می شود. در صورت افزایش بیشتر، رنگ پوست ممکن است حالت مایل به زرد به خود بگیرد.

مقادیر بسیار زیاد بیلی روبین می تواند باعث خارش شود، اما این در سندرم ژیلبرت رخ نمی دهد، زیرا سطح بیلی روبین خیلی زیاد نیست. عواملی که ممکن است منجر به افزایش خفیف سطح بیلی روبین شوند و علائم را بارزتر کنند عبارتند از:

• بیماری
• عفونت
• کمبود آب بدن
• فشار
• قاعدگی
• فشار بیش از حد
• روزه داری
• کمبود خواب
• مصرف الکل

سطح بیلی روبین با سندرم ژیلبرت به سطح بسیار بالایی نمی رسد اما زردی آن می تواند آزار دهنده باشد. فرد مبتلا به سندرم ژیلبرت بعید است علائم خاصی داشته باشد اما مواردی وجود داشته است. برخی از زردی چشم ها مربوط به این سندروم است. برخی از افراد ممکن است خستگی و ناراحتی شکمی را تجربه کنند ، اما متخصصان هیچ ارتباطی بین افزایش سطح بیلی روبین و این علائم قائل نیستند.

رژیم غذایی

کارشناسان می گویند در سندروم ژیلبرت نیازی به تغییر در رژیم غذایی نیست، اگرچه باید از مصرف الکل خودداری کرد و نوشیدن آب زیاد می تواند از کمبود آب بدن و زردی پوست جلوگیری کند. همچنین مهم است که:

• یک رژیم غذایی سالم و متعادل را با مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه دنبال کنید
• به طور منظم غذا بخورید و از وعده های غذایی صرف نظر نکنید
• از رژیم های ناشتا و کم کالری پرهیز کنید

مطالعه روی بیماران نشان داد که پیروی از یک رژیم غذایی خاص کتوژنیک یا رژیم کتو  منجر به برخی از بهبودها در سطح بیلی روبین خون می شود. با این حال ، تحقیقات دیگر این موضوع را تأیید نکرده اند.

درمان

سندرم ژیلبرت بی خطر تلقی می شود زیرا معمولاً هیچ مشکلی در سلامتی ایجاد نمی کند. در نتیجه هیچ درمانی لازم نیست. علائم زردی ممکن است ناراحت کننده باشد اما به صورت مقطعی است و جای نگرانی نیست و پیگیری طولانی مدت معمولاً لازم نیست. در صورت بدتر شدن علائم ، فرد باید با پزشک خود صحبت کند. سندرم ژیلبرت به کبد آسیب نمی رساند. به غیر از زردی ، هیچ عارضه شناخته شده ای دیگر وجود ندارد.

درمان های خانگی

روش زندگی و درمان های خانگی برای سندرم ژیلبرت عبارتند از:

• شناختن بیماری و اطمینان از اینکه پزشک از ابتلا به آن آگاه است زیرا این امر می تواند در استفاده از داروها از جمله استامینوفن تأثیر بگذارد.
• خوب غذا خوردن و ورزش منظم برای جلوگیری از استرس
• یادگیری سایر استراتژی های کاهش استرس ، مانند مراقبه ، خواندن یا گوش دادن به موسیقی
• پرهیز از الکل

مدیریت سندرم ژیلبرت

سندرم ژیلبرت قابل پیشگیری نیست زیرا یک اختلال ارثی است. افرادی که به این بیماری مبتلا هستند باید اطمینان حاصل کنند که پزشک آنها درباره بیماری شان آگاهی دارد زیرا بیلی روبین اضافی در بدن می تواند در برخی داروها تداخل ایجاد کند. داروهایی که باید اجتناب شود (در صورت امکان):

• آتازاناویر و ایندیناویر برای درمان عفونت HIV استفاده می شود
• گمفیبروزیل برای کاهش کلسترول
• استاتین ها، که برای کاهش کلسترول نیز استفاده می شود، هنگامی که همراه با گمفیبروزیل مصرف می شود
• ایرینوتکان برای درمان سرطان روده پیشرفته استفاده می شود
• نیلوتینیب برای درمان برخی از انواع سرطان های خون

که توسط یک مشاور تغذیه حرفه‌ای همچون بهاره غفاری ارائه می‌شود. برای آشنایی با رژیم‌های بهاره غفاری بر روی غفاری دایت کلیک کنید و چنانچه می‌خواهید همین حالا رژیم خود را دریافت نمایید، بر روی رژیم آنلاین کلیک کنید.