آیا عمل پروستاتکتومی خطرناک است؟!
تاریخ : 1401/06/05
آیا عمل پروستاتکتومی خطرناک است؟!
پروستاتکتومی جراحی برای برداشتن بخشی یا تمام غده پروستات است. غده پروستات در لگن مرد و در زیر مثانه قرار دارد. غده پروستات، مجرای ادراری را احاطه کرده است که ادرار را از مثانه به آلت تناسلی می‌رساند. روش پروستاتکتومی برای درمان تعدادی از شرایطی که بر پروستات تأثیر می‌گذارد و بیشتر به عنوان یک درمان برای سرطان پروستات استفاده می‌شود. پروستاتکتومی بسته به شرایط بیماری، می‌تواند به روش‌های مختلفی انجام شود. گزینه‌ها شامل جراحی کم تهاجمی است که با کمک رباتیک انجام می‌شود و همچنین عمل جراحی باز پروستات یا همان روش سنتی است. در این مطلب از غفاری دایت می‌خواهیم بگوییم پروستاتکتومی چیست و عوارض بعد از جراحی سرطان پروستات چه هستند؛ پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید تا بدانید آیا عمل پروستات خطرناک است؟!
پروستاتکتومی چیست و چگونه انجام می‌شود؟!
اغلب، پروستاتکتومی برای درمان سرطان موضعی پروستات انجام می‌شود. ممکن است به تنهایی یا همراه با پرتودرمانی، شیمی درمانی و هورمون درمانی استفاده شود. پروستاتکتومی رادیکال، یک جراحی برای برداشتن کل غده پروستات و غدد لنفاوی اطراف آن برای درمان مردان مبتلا به سرطان پروستات موضعی است. جراح می‌تواند پروستاتکتومی رادیکال را با استفاده از تکنیک‌های مختلف انجام دهد، از جمله:
- پروستاتکتومی رادیکال به کمک ربات: جراح برای برداشتن پروستات، پنج تا شش برش کوچک در قسمت پایین شکم شما ایجاد می‌کند. او با استفاده از ابزارهای متصل به یک دستگاه مکانیکی به کمک رایانه (ربات) پشت یک کنسول می‌نشیند. این دستگاه رباتیک دقت بیشتری به حرکت دست‌های جراح می‌دهد.
- پروستاتکتومی رادیکال باز: همان عمل جراحی باز پروستات است که جراح معمولاً برای برداشتن پروستات برشی در قسمت پایین شکم شما ایجاد می‌کند.
در موارد کمتر، پروستاتکتومی ساده ممکن است برای مردان با علائم شدید ادراری و غدد پروستات بسیار بزرگ توصیه شود. بزرگ شدن غدد پروستات به عنوان هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH شناخته می‌شود. پروستاتکتومی ساده معمولاً به عنوان یک روش کم تهاجمی با کمک رباتیک انجام می‌شود که اغلب دیگر به عنوان یک روش باز انجام نمی‌شود.
پروستاتکتومی ساده برای درمان BPH همیشه شامل برداشتن کل پروستات، مانند پروستاتکتومی رادیکال، نیست. در عوض، این روش فقط بخشی از پروستات را که مانع از جریان ادرار می‌شود، برمی‌دارد. این جراحی علائم و عوارض ادراری ناشی از انسداد جریان ادرار را کاهش می‌دهد، از جمله:
- نیاز مکرر و فوری به ادرار کردن
- مشکل در شروع ادرار
- دفع آهسته (طولانی) ادرار
- افزایش تکرر ادرار در شب
- توقف و شروع مجدد هنگام ادرار کردن
- احساس اینکه نمی‌توانید مثانه خود را به‌طور کامل تخلیه کنید
- عفونت‌های دستگاه ادراری
- ناتوانی در دفع ادرار
آیا عمل پروستات خطرناک است ؟
در این بخش می‌خواهیم در ارتباط با عوارض بعد از جراحی سرطان پروستات و چگونگی آمادگی برای این جراحی صحبت کنیم.
خطرات رادیکال پروستاتکتومی
علاوه‌بر خطرات مرتبط با هر عمل جراحی، خطرات ناشی از پروستاتکتومی رادیکال شامل موارد زیر است:
- خونریزی
- عفونت مجاری ادراری
- بی‌اختیاری ادرار
- اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی)
- باریک شدن مجرای ادرار یا گردن مثانه
- تشکیل کیست‌های حاوی لنف (لنفوسل)
خطرات پروستاتکتومی ساده
اگرچه پروستاتکتومی ساده در تسکین علائم ادراری به خوبی عمل می‌کند، اما نسبت به سایر روش‌های بزرگ شدن پروستات، مانند برداشتن پروستات از طریق مجرای ادراری (TURP)، جراحی PVP با لیزر یا جراحی پروستات با لیزر هولمیوم (HoLEP) عوارض و زمان بهبودی طولانی‌تری دارد.
عوارض پروستاتکتومی ساده عبارتند از:
- خونریزی
- عفونت مجاری ادراری
- بی‌اختیاری ادرار
- ارگاسم خشک
- اختلال نعوظ (ناتوانی جنسی)
- باریک شدن (فشرده شدن) مجرای ادرار یا گردن مثانه
آمادگی پیش از جراحی
قبل از جراحی، پزشک ممکن است بخواهد آزمایشی را انجام دهد که از یک دید بصری برای بررسی داخل مجرای ادرار و مثانه استفاده می‌کند (سیستوسکوپی). سیستوسکوپی به پزشک امکان می‌دهد اندازه پروستات شما را بررسی کند و سیستم ادراری شما را معاینه نماید. پزشک شما ممکن است بخواهد آزمایش‌های دیگری مانند آزمایش خون یا آزمایش‌هایی را برای اندازه‌گیری خاص پروستات و اندازه‌گیری جریان ادرار انجام دهد.
دستورالعمل‌های پزشک خود را در مورد اقدامات قبل از درمان انجام دهید. در اینجا مواردی وجود دارد که باید با پزشک خود در میان بگذارید:
- داروهای شما: در مورد هر گونه دارو یا مکمل‌های بدون نسخه که مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. این امر به ویژه در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون، مانند وارفارین (کومادین) یا کلوپیدوگرل (پلاویکس)، و مسکن‌های بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، سایرین) یا ناپروکسن سدیم (Aleve، دیگران) مهم است. جراح شما ممکن است از شما بخواهد که مصرف داروهایی را که خطر خونریزی شما را افزایش می‌دهند، چند روز قبل از جراحی متوقف کنید.
- آلرژی یا واکنش‌های دارویی: در مورد هر گونه حساسیت یا واکنشی که به داروها داشته‌اید، با تیم مراقبت خود صحبت کنید.
- ناشتایی: قبل از جراحی پزشک احتمالاً از شما می‌خواهد که بعد از نیمه شب چیزی نخورید یا ننوشید. در صبح روز عمل، فقط داروهایی را که پزشک به شما گفته است، با یک جرعه کوچک آب مصرف کنید.
- آماده سازی روده: قبل از جراحی ممکن است به شما یک کیت و دستورالعمل‌هایی داده شود تا قبل از جراحی، به خودتان تنقیه کنید تا روده‌هایتان را پاک کنید.
اطلاعات دقیق‌تری درباره عمل پروستات در افراد مسن و سرطانی
اطلاعاتی که به آن نیاز دارید، در ارتباط با شرایطی است که هنگام جراحی با آن روبه‌رو هستید که به نوع عمل بستگی دارد و همچنین مسائلی که در ارتباط با شرایط بعد از عمل جراحی باید بدانید؛ که در ادامه آورده‌ایم.
در طول عمل جراحی
- پروستاتکتومی رادیکال به کمک ربات: جراح شما روی یک کنسول کنترل از راه دور با فاصله کمی از شما و میز عمل می‌نشیند و با استفاده از دو دستگاه کنترل دست و انگشت، دقیقاً حرکت ابزار جراحی را کنترل می‌کند. این کنسول یک نمای سه بعدی بزرگ‌نمایی شده از ناحیه جراحی را نمایش می‌دهد که جراح را قادر می‌سازد تا این روش را با جزئیات بسیار بیشتری نسبت به جراحی لاپاراسکوپی سنتی تجسم کند. سیستم روباتیک امکان برش‌های کوچکتر و دقیق‌تری را فراهم می‌کند، که برای برخی از مردان باعث بهبود سریع‌تر نسبت به جراحی باز سنتی می‌شود. درست مانند جراحی باز رتروپوبیک، رویکرد رباتیک، تکنیک‌های حفظ اعصاب را ممکن می‌سازد که ممکن است هم قدرت جنسی و هم قدرت جنسی را در فرد انتخاب‌شده مناسب حفظ کند.
- پروستاتکتومی رادیکال باز: جراح شما یک برش در قسمت پایین شکم شما، از زیر ناف تا درست بالای استخوان شرمگاهی ایجاد می‌کند. پس از تشریح دقیق غده پروستات از اعصاب و رگ‌های خونی اطراف، جراح پروستات را همراه با بافت مجاور خارج می‌کند. سپس محل برش با بخیه بسته می‌شود.
- پروستاتکتومی ساده: در شروع عمل، پزشک شما ممکن است یک محدوده دید بلند و انعطاف پذیر (سیستوسکوپ) را از طریق نوک آلت تناسلی شما وارد کند تا داخل مجرای ادرار، مثانه و ناحیه پروستات را ببیند. سپس پزشک یک لوله (کاتتر فولی) را در نوک آلت تناسلی شما قرار می‌دهد که به مثانه شما امتداد می‌یابد تا ادرار را در طول عمل تخلیه کند. محل برش‌ها به تکنیکی که پزشک شما استفاده می‌کند، بستگی دارد. اگر شما هم فتق یا مشکل مثانه دارید، ممکن است پزشک از جراحی به عنوان فرصتی برای ترمیم آن استفاده کند. هنگامی که پزشک شما بخشی از پروستات را که باعث علائم می‌شود، برداشت؛ ممکن است یک تا دو لوله تخلیه موقت از طریق سوراخ‌هایی در پوست شما در نزدیکی محل جراحی وارد شود. یک لوله مستقیماً به مثانه شما (لوله فوق شرمگاهی) می‌رود و لوله دیگر، به ناحیه‌ای که پروستات برداشته شده است (درن لگن) می‌رود.
پس از عمل جراحی
پس از جراحی باید انتظار داشته باشید که:
- به شما داروهای مسکن IV داده می‌شود. پزشک ممکن است به شما قرص‌های درد تجویزی بدهد تا بعد از برداشتن IV مصرف کنید.
- پزشک شما را در همان روز یا روز بعد از جراحی مجبور به پیاده‌روی می‌کند. همچنین تمریناتی را برای حرکت دادن پاهای خود در حالی که در رختخواب هستید، انجام خواهید داد.
- شما به احتمال زیاد یک روز پس از جراحی به خانه خواهید رفت. وقتی پزشک فکر می‌کند که رفتن به خانه برای شما بی‌خطر است، تخلیه لگن (drain) خارج می‌شود
- شما با یک کاتتر در جای خود به خانه برمی‌گردید. اکثر مردان به مدت هفت تا ده روز پس از جراحی، نیاز به کاتتر ادراری دارند. بهبود کامل کنترل ادرار ممکن است تا یک سال پس از جراحی طول بکشد. همچنیندر ارتباط با درمان سوزش ادرار بعد از عمل پروستات از پزشک خود بپرسید.
مطمئن شوید که مراحل بعد از جراحی را که باید انجام دهید و هرگونه محدودیتی مانند رانندگی یا بلند کردن وسایل سنگین را متوجه شده‌اید:
باید به تدریج سطح فعالیت خود را از سر بگیرید. حدود چهار تا شش هفته دیگر باید به روال عادی خود بازگردید.
شما باید چند بار به پزشک خود مراجعه کنید تا مطمئن شوید که همه چیز خوب است. اکثر مردان پس از حدود شش هفته و سپس مجدداً هر سه ماه در سال اول و دو بار در سال دوم پس از جراحی به پزشک خود مراجعه می‌کنند. اگر مشکل یا نگرانی دارید، ممکن است لازم باشد زودتر یا بیشتر به پزشک خود مراجعه کنید.
احتمالاً می‌توانید پس از بهبودی پس از جراحی، فعالیت جنسی را از سر بگیرید. بعد از پروستاتکتومی ساده، هنوز هم می‌توانید در حین رابطه جنسی به ارگاسم برسید، اما منی خیلی کم یا اصلاً انزال نمی‌کنید. پس از پروستاتکتومی رادیکال، بهبود کامل عملکرد نعوظ ممکن است برای برخی از مردان ۱۸ ماه طول بکشد. چنانچه نیاز است درباره درمان نعوظ بعد از عمل رادیکال پروستات با پزشک خود مشورت نمایید.
رژیم غذایی سالم و اصولی
نیاز است در هر مرحله از زندگی خود، پیش از جراحی و پس از آن، یک غذای رژیمی اصولی داشته باشید تا احتمال نیاز به عمل پروستات در افراد مسن را نیز کاهش دهید. این رژیم غذایی بعد از عمل گاهی توسط خود پزشک به شما داده می‌شود و گاهی به دلیل هدفی که از آن رژیم دارید، همچون کاهش، افزایش یا تثبیت وزن، نیاز است خود شما یک رژیم اصولی انتخاب نمایید. به همین دلیل، به شما پیشنهاد می‌کنیم بسته به هدف خود، از رژیم‌های بهاره غفاری پیروی نمایید؛ زیرا نه‌تنها رژیم‌هایی اصولی هستند که به شما کمک می‌کنند از یک رژیم سالم پیروی نمایید؛ بلکه به شما کمک می‌کنند به هدف خود دست پیدا کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر بر روی غفاری دایت و برای دریافت رژیم غذایی خود بر روی رژیم آنلاین من کلیک نمایید.
مترجم: ریحانه ساده طهرانی | ترجمه از mayoclinic.org